Жүрек-қантамыр аурулары қауіп негізіндегі миокард инфарктісіне арналған емдеу әдісін таңдау және жүрек ишемиялық ауру симптомдарының ауырлығы

Түйін

Шымкент қаласының кардиологиялық орталығында, 2010-2018 жылдар аралығында миокард инфарктісінен науқастардың ауруханадағы өлім-жітіміне алып келетін индикатордың стационарлық кезеңдегі жиі кездесетін жағдайлары жедел жүрек жеткіліксіздік класы Killip II-IV және қан глюкозасы 8,0 ммоль / л,-ден жоғары болған кезде кездеседі қанның креатинин деңгейі 123,8 мкмоль / л, жоғары болғанда науқастар клиникаға түскенде артериалды гипертензия байқалмады. Егде және қарт жастағы науқастардың өлімінің негізгі себептері Киллип II-IV класты, қандағы глюкозаның мөлшері 7,30 ммоль / л-ден асады, қандағы креатинин деңгейі 141,4 мкмоль / л-ден жоғары, және әйел адамданында артериялық гипертензияның кездеспеуі. Содай ақ коронарлық артерияларды стенттеу әдісі жедел миокард инфарктісі бар науқастарда стационардағы өлімге әсер ететін қауіп топтарын , консервативті емдеумен салыстырғанда ауруханадағы өлім-жітімнің төмендеуіне әкеледі.

Дәрі-дәрмекпен қапталған стенттер мен жабылмаған металл стенттерді имплантациялау кезінде науқастарда миокард инфарктісінің өлім-жітім деңгейін біршама төмендетті.Миокард инфарктісі бар егде және қарт науқастарда коронарлық артерияларды стенттегеннен кейін ұзақ өмір сүру деңгейі нашарлады.2010-2018 жж. Бақылау нәтижелері бойынша ұзақ мерзімді өмір сүру коэффициенті 83,67% құрады, ал қант диабетімен қатар жүретін науқастарда ол тек 40.03% болды, p = 0.045 (Журнал дәрежесі бойынша тест). Егде және қарт жастағы науқастарға өткізілген тромболитикалық терапия ауруханада ұзақ өмір сүру мерзімін жақсарта алмады. Миокард инфарктінің белгілері басталғаннан бастап 1,5 сағатқа дейін ауруханаға жатқызылған, егде және қарт жастағы науқастарда тромболиз өлімнің төмендеуіне әкеледі (p = 0.085), ауруханаға жатқызылған науқастарда 1,5 сағаттан кейін тромболизі жоқ науқастармен салыстырғанда өлім-жітімнің жоғарылауы байқалады ( p = 0.848).

Жедел миокард инфарктісінде коронарлық стент жүргізу егде және қарт жастағы науқастарда өлім-жітімді азайтты ауруханаға жатқызу уақытына қарамастан (p = 0.486 және p = 0.004).

Кілт сөздер: Миокард инфарктісі, коронарлық тамырлар, тромбоз, тромболитикалық терапия, стенттеу, өлім-жітім, негізгі қауіпті себептер, өлімнің алдын алу.

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Кардиологиялық емдеудің инновациялық әдістері, оның ішінде ауруханаға дейінгі тромболити-калық терапия, стенттеу және коронарлық артерияны шунттау қазіргі заманауй медицина ғылымы-ның маңызды бөлімдерінің бірі болып табылады, өйткені жүрек- қантамыр аурулары (ЖҚА), атап айтқанда, жүректің ишемиялық ауруы (ЖИА) негізгі болып табылады. адамдардың өлімінің себебі, сонымен қатар науқастардың әлеуметтік белсенділігінің шектелуінің негізгі себебі, психологиялық депрессияның өсуі және осы әлеуметтік топтың қаржылық мүмкіндіктерінің күрт төмендеуі. Медициналық және статистикалық мәліметтерге сәйкес, Қазақстан- да жыл сайын жүрек-қан тамырлары ауруларынан 100000-нан астам адам қайтыс болады (1,2). Сонымен қатар, шұғыл ауруханаға жатқызылған жүрек-қан тамырлары аурулары жедел коронарлық синдромы (ЖКС) және жедел миокард инфарктісі (ЖМИ) бар науқастар болып табылады (3,4).

Шымкент қаласының кардиологиялық қызметінің 2009-2018 жылдарға арналған статистикалық мәліметтерін зерттеу көрсеткендей, жүректің ишемиялық ауруы , егде және қарт жастағы адамдарда жиі кездеседі (5).

Жүрек-қантамыр ауруылары 65 жастан асқан кезде жиі байқалады, ал ең жоғары деңгейі 60-70 жастағы ер адамдарда кездеседі (6).Сонымен қатар, әйелдерде 75 жас аралығындағы ауру деңгейі жоғары.Соңғы жылдары коронарлық артериялық ауруы бар науқастар арасында егде және қарт адамдар санының күрт өсуі байқалды (8.9).Зерттелетін жылдар ішінде Шымкент қаласында (9-дан 12,7% -ға дейін) және Түркістан облысында (7,0-10,5%) қарттар мен егде жаста үлес салмағының өсуі жасқа байланысты патологияның алдын алуды күшейту және егде жастағы адамдардың денсаулығын бақылау қажеттілігін арттырады ( 10) жүректің ишемиялық ауруымен байланысты.Қазіргі уақытта ЖИМ үшін көптеген инновациялық емдеу әдістері бар. Миокардтың фармакологиялық реваскуляри- зациясы немесе интервенциялық араласу арқылы коронарлық артерияны кеңейту әдісі көбінесе ерте немесе жатқызғанға дейінгі ЖИМ-мен ауыратын науқастарды емдеуде қолданылады (11,12). Эндовидео диагностика және кардиохирургиялық емдеу қазіргі кезде Қазақстанда, атап айтқанда Шымкенттің үлкен мегаполисінде жоғары технологиялық қазіргі заманға сай медицинаның қарқынды дамып келе жатқан әдісі болып табылады.

Шымкент қалалық кардиологиялық орталығында 2009-2018 жж. Арналған бұл әдісті қолдану нәтижелері жіті коронарлық синдромы бар науқастарға көмек көрсетудің тиімді әдісі екенін көрсетті (13,).Кардиология орталығында эндоваскулярлық хирургиялық әдістерді енгізу стационарлық өлім деңгейінің айтарлықтай төмендеуіне (2009 жылы 12,8% -дан 2018 жылы 3,1% -ға) және жедел миокард инфарктімен ауыратын науқастардың өмір сүру деңгейінің 8,7 ± 0,4 жылдардың ортасында жоғарылауына әкелді. барлық жас топтары (14.15).Миокардты реваскуляризациялауды қажет ететін науқастардың басым көпшілігі (84,4%) қарттар мен егде жастағы адамдар. Миокард инфарктісінің жедел кезеңінде коронарлық стенттерді қолдану тиімділігі жан-жақты зерттеулерде дәлелденді. Сонымен қатар, нақты клиникалық тәжірибеде дәрілік терапиямен салыстырғанда миокард инфаркті- сі бар егде және қарт жастағы науқастарда жедел коронарлық артерияларды стенттеу кезіндегі ауруханалық өлім жеткілікті зерттелген жоқ.Бұл жағдай осы жұмысты жүзеге асыруға негіз болды.

Зерттеу мақсаты. Тромболитикалық терапия және консервативті ем алған науқастармен салыстырғанда қарт және егде жастағы науқастарда миокард инфарктінің жедел кезеңінде коронар- лық стентпен ауыратын науқастардағы ауруханадағы өлім деңгейін бағалау.

Зерттеу материалдары мен әдістері.Кешенді клиникалық және статистикалық ретроспективті зерттеу жүргізілді.Шымкент қалалық кардиологиялық орталығында емделген 1269 орта жастағы, қарт және егде жастағы ЖМИ -сі бар науқастарда, 2009 – 2018ж ж аралығындағы ауру тарихы сарапталды (10 жылға) оның ішінде 784 ер адамға (61,78%) және 485 әйелге талдау жасалды (38,22%), 24-тен 94 жасқа дейін.

Науқастардың келесі көрсеткіштері ескерілді: миокард инфарктісіне шалдыққан күні, жынысы, жасы, қатысуы, коронарлық артериялардың стенттелуінің мөлшері және сипаты, сонымен қатар, QI және Q, Killip класы жоқ ИМ ЭКГ типі, ЭКГ-да ST сегментінің жоғарылауы, саралау басталғаннан бастап уақыттың ұзақтығы ауруханаға жатқызуға дейінгі ИМ белгілері, сол жақ қарыншаның шығарылу бөлігінің мәні, электрокардиограм-мамен МИ-дің орналасуы, қант диабетінің болуы немесе болмауы, бүйрек функциясының бұзылуы, артериялық гипертензия, емдеу және клиникалық тексеру нәтижелері алдыңғы миокард инфарктісі, тропониндердің, глюкозаның, креатининнің, қандағы гемоглобиннің, ауруханада немесе ұзақ кезеңдегі өлімнің себебі мен индикаторларының зертханалық мәліметтері. Ауруханадан шығарылған-нан кейін осы тізімдегі 698 науқас Шымкент қалалық емханаларында байқалды, біз статистика мәліметтерінде ауруханадан шыққаннан кейін науқастармен болған оқиғалар туралы мәліметтерді, оның ішінде қайтыс болу күні мен себебін, жүрек соғысы, инсульт жағдайларын ұзақ уақытқа дейін бақылап отырдық ( 10 жыл).Бұл деректер ұзақ мерзімді өмір сүруді талдау кезінде ескерілді.

Тізімге енгізу үшін дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған индикаторлар негізінде жедел миокард инфарктінің қорытынды клиникалық диагнозы жасалды. Оларға 20 минуттан астам кеудедегі ауырсыну, электрокардиограммадағы органикалық өзгерістер, жүрекке қанның жеке параметрлерінің жоғарылауы және кейінгі төмендеуі кіреді (T және I тропониндері).Қатерлі ісік аурулары, созылмалы бүйрек жетіспеушілігінің терминалды кезеңдері, 3 айға дейінгі мидағы жедел қан айналымның бұзылысы, тұрақты емес стенокардия, аорта-коронарлық артерияға шунт жасалынған науқастарды алып тастау критерийлері болды.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының жіктемесіне сәйкес барлық науқастар жас бойынша 3 топқа бөлінді: орта жастағы науқастар (оның ішінде 59 жасқа дейін), егде жастағы науқастар (60-74 жас) және қарт жастағы (75 және одан жоғары).Коронарлық артерияларды стенттеу 386 науқаста ЖИМ (30,4%) (негізгі топ), дәрі-дәрмекпен емдеу 883 науқаста (69,6%, (бақылау тобы) жүргізілді). 184 науқасқа дәрілік стенттер салынды (47,6%), коронарлық стенттен кейінгі науқастардың және дәрілік терапия алған науқастардың денсаулық жағдайлары әр жас тобындағы сәйкес келетін патологияның құрылымына сәйкес талданды.Ілеспелі патология құрылымындағы негізгі және бақылау топтарының арасындағы статистикалық айырмашылық шамалы болып шықты, бұл олардың талдау үшін салыстырмалы екендігін көрсетеді. Тромболитикалық терапияның ауруханадағы өлім- жітімге әсерін бағалау үшін, тері арқылы іс-әрекеттер (ТА - 496 науқас) жүргізілмеген, ST сегментінің жоғарылауы бар миокард инфарктісі бар науқастар іріктеліп алынды және тромболитикалық терапия (TЛT) 139 тұратын екі топқа бөлінді. TЛT-мен ауыратын науқастар, оның ішінде 357 науқас.Біз коронарлық стент орнатумен ChKB алған MИ науқастар тобындағы әлеуметтік-гигиеналық сипаттамаларды анықтадық.

Бұл науқастардың орташа жасы 54,5 ± 9,9 жасты құрады, оның ішінде:

60 жасқа дейін - 273 науқас, орташа жасы - 49,5 ± 6,5 жас, 60-74 жас - 103 науқас, орташа жасы 65,5 ± 4,1 жас, 75 және одан жоғары - 10 науқас, орташа жасы 76 , 7 ± 1,8 жыл. Тромболитикалық терапия алған МИ науқастарының орташа жасы 65,5 ± 11,9 жас, оның ішінде: 60 жасқа дейін - 285 адам (орташа жасы 51,5 ± 6,5 жас), 60-75 жас - 363 адам (орташа жасы 67,4 ± 4,2 жас). 75 жастан жоғары - 235 науқас (орташа жасы 79,5 ± 3,5 жас).

Тіркелген науқастар емнің әр кезеңінде стандартты дәрілік терапияны ЖИМ бар науқастар алды. Сонымен қатар, ауруханаға дейінгі кезеңде олар аспирин, морфин, нитраттар, бета-блокаторлар қабылдады, симптоматикалық ем қабылдады. Ауруханада олар аспиринді, AПФ тежегіштерін, бета- блокаторларды, статиндерді, нитраттарды, гепаринді қабылдауды, симптоматикалық емді, сонымен қатар жүретін патологияны емдеуге бағытталған симптоматикалық терапияны қабылдауды жалғас- тырды. Тері арқылы-ден өткен науқастарға қос тромболитикалық терапия, оның ішінде аспирин мен клопидогрелдің комбинациясы физиологиялық тұзды натрий хлоридімен ылғалдандырылды.

Алынған нәтижелерді медициналық-статистикалық өңдеу BIOSTAT және XLSTAT 2012 статистикалық бағдарламалар пакетін қолдану арқылы жүзеге асырылды. Алынған орташа арифметикалық шамаларды стандартты ауытқумен салыстыру (t) - тәуелсіз үлгілер үшін қолданыла- тын стьюдент өлшемі арқылы жүзеге асырылды. Пирсонға сәйкес корреляция коэффициентін (g) есептей отырып, сандық белгілер түрінде аурулармен байланысты факторлардың дәрежесіне корреляциялық талдау жүргізілді. Салыстырмалы шамалар іріктелген статистикалық популяциялар-дың жалпы санына бақылаулардың пайызы ретінде ұсынылған. Стационарлар өліміне айтарлықтай әсер ететін қауіптің маңызды факторларын анықтау үшін логистикалық регрессия әдісін қолдана отырып, көп жақты талдау жасалды. Модельдің сапасы ROC талдау әдісімен анықталды. Оның барысында AUC (Area Under Curve) қисық сызығының астындағы ауданның деңгейі анықталды. Кесудің ең қолайлы шегін белгілеу үшін «максималды толық сезімталдық және нақтылық» критерийі қолданылды. Тәуелсіз топтарда табылған дискреттік шамаларды салыстырмалы бағалау 2х2 жиілік кестесі үшін Пирсон критерийін қолдана отырып, үздіксіздікті түзету енгізілген (Йетсу сәйкес), сонымен қатар z-критерий және Фишер нүктесін тексеру.

Екі салыстырылған топтағы өлім-жітімді салыстыру үшін коэффициенттер (салыстырмалы қауп) және сенімділік аралығы қолданылды. Ұзақ мерзімді өмір сүруді сапалы бағалау Кокс регрес-сиясының үлгі әдісін, сонымен қатар Каплан-Майер әдісін қолдана отырып жүргізілді. Тіршілік қисы-ғы арасындағы айырмашылықтардың маңыздылығын бағалау үшін Log-дәрежелі тест пайдаланылды. Жүргізілген барлық талдаулар үшін айырмашылықтар екі жақты маңызды деңгейде p <0.05 деңгейінде қарастырылды.

Зерттеудің негізгі нәтижелері.IMPBT тобында әр түрлі жастағы топтардағы тромболитикалық терапия (TЛT) бар және TЛT жоқ науқастардағы ауруханадағы өлімге талдау жасалды (1-кесте). TЛT жүргізу орта жастағы науқастарда ауруханадағы өлім-жітімнің деңгейін едәуір төмендетуге мүмкіндік берді. Бұл тұжырым коэффициенттер көрсеткіші 1-ден аз, сенімділік интервалының жоғарғы шегі жоғары және төменгі шегі 1-ден төмен екендігімен расталады (НЕМЕСЕ = 0.44, CI = 2.14 және -1.26, p = 0.323). Бұл көрсеткіштер тромболитикалық терапия мен орта жастағы науқастардағы ауруханадағы өлім-жітімнің төмендеуі арасындағы байланыстың статистикалық маңызының жоқтығын көрсетеді (p = 0.323). Сонымен қатар (OR = 2.94, CI = 4.44 - 1.44, p = 0.395) және егде жастағы (OR = 3.11, CI = 4.34) қарт жастағы IMPBT бар науқастарда өлімнің 1,5 есеге өсу үрдісі байқалды. - 1.88, p = 0.192), алынған TЛT.ИМ симптомдарының басталуынан фармакологиялық реперфузияны аяқтауға дейінгі уақыттың ұзақтығы аурухананың өліміне әсер ететін маңызды фактор екені белгілі.

1-кесте - науқастардың жасына байланысты ауруды өлім-жітім көрсеткіші және миокард инфарктімен ауыратын және тромболитикалық терапия алмаған науқастардың өлімінің салыстырмалы қаупі

Осыған байланысты, тромболитикалық терапия алған науқастардың өліміне уақыттың кешіктірілуіне әсер ету талдауы жүргізілді.

ROC талдауы ауырсыну шабуылынан бастап фармакологиялық реперфузияның басталуы мен егде жастағы науқастардағы ауруханадағы өлім арасындағы уақыт арасындағы сызықтық байланысы анықтады (OR = 2.52, CI = 3.19-1.85, p = 0.486) және қарт жаста (OR = 3.13) , CI = 4.67-1.59, p = 0.004).

2-кесте – Tромболитикалық терапия қабылдаған және қабылдамаған симптомдардың басталуынан 1,5 сағат бұрын және одан кейін ауруханаға жатқызылған егде және қарт жастағы науқастардың салыстырмалы өлім-жітімінің стационарлық көрсеткіші

Миокард инфаркт белгілері пайда болғаннан бастап ауруханаға жатқызылғанға дейінгі уақыт аралығында, науқастарды ауруханадағы өлімнің төмен және жоғары қауіптілік санаттарына бөлгенде - ауырсынудан ауруханаға жатқызылғанға дейін 1,5 сағат уақыт аралығында анықталды. Осыған сәйкес, тромболитикалық терапия қабылдаған және қабылдамаған MИ белгілері басталғаннан бастап 1,5 сағаттан кейін және ауруханаға жатқызылған қарт және егде жастағы науқастардың өлім-жітіміне талдау жасалды (2-кесте).

МИ белгілері басталғаннан кейін 1,5 сағаттан соң, қарт және егде жастағы емделушілерде тромболитикалық терапиямен ауыру тромболизі жоқ науқастарда өлімнің жоғарылауымен байланысты екені анықталды (12,32% қарсы 26,02%, p = 0.004) , z-тест).

Уақыттың кешеуілдеуіне байланысты орта жастағы науқастардың ауруханадағы өлім-жітім деңгейіне талдау жасағанда, кейінірек тромболитикалық терапия (МИ белгілері пайда болғаннан 1,5 сағаттан астам) бұрын жасалған тромболизге қарағанда өлімнің жоғары деңгейімен байланысты екендігі анықталды (p = 0,000, z-test)

TЛT жоқ науқастар тобында мұндай құрылым байқалмады, p = 0.179 (z-test). Сонымен қатар, тромболитикалық терапиясы бар науқастар тобында МИ белгілері басталғаннан бастап 1,5 сағаттан кешіктіріліп ауруханаға жатқызылған орта жастағы науқастарда өлім-жітім айырмашылығы байқалмады, p = 0.546, z-test.

TЛT-ден кейінгі егде және қарт жастағы науқастардағы аурухана өліміне уақытша фактордың әсерін талдау нәтижелері CHKB-мен ауырған науқастардағы ұқсас көрсеткіштермен салыстырылады.

Көптеген жан-жақты зерттеулер көрсеткендей, орта жастағы науқастар мен салыстырғанда егде және қарт жастағы науқастарда миокард инфарктінің клиникалық ағымының ерекшеліктері:

Ілеспелі артериалды гипертензияның, диабеттің,ИМК, созылмалы бүйрек аурулары, миокард инфарктінің салыстырмалы ауыр ағымы, KILLIP II-IV, PV <40% жиілігінің жоғарылауымен, Q- миокард инфарктімен және ST сегментінің жоғарылауымен миокард инфарктімен ауыратындар санының төмендеуімен көрінеді ( IMPT), сондай-ақ жасына байланысты ауруханадағы өлімнің едәуір өсуі айқындалған «Кері кезең-кезеңмен талдау» әдісін қолдану арқылы логистикалық регрессия әдісін қолдану, ауруханада MИ бар егде жастағы науқастардың өлім-жітім деңгейіне (басқа да маңызды факторлардың әсеріне түзетілген) айтарлықтай әсер ететіндігін анықтауға мүмкіндік берді. Киллип класы (p = 0.001, OШ 2.1 (95% ДИ 1.2 - 3.7)), қандағы глюкоза деңгейі (p <0.0001, OШ 1.2 (95% ДИ1.05 -1.3) )), қандағы креатинин деңгейі (p <0.0001, OШ 2.7 (95% ДИ 1.1 - 6.3)) және гипертензияның болмауы (p = 0.009, OШ 3.0 (95% ДИ 0.7) - 13.2). ROC талдау әдісі ауруханадағы өлім қаупінің дәрежесін анықтады: II дәрежелі Killip, қандағы глюкоза деңгейі 8,0 ммоль / л, қандағы креатинин деңгейі 123,8 мкмоль / л.

ROC-талдау арқылы сандық факторлардың шекаралық мәнін анықтауға негізделген логистикалық регрессия әдісі қолдану арқылы әйел жынысы анықталды (p = 0.018, OШ 3, 9 (95% ДИ 1.3 - 12.3)), килл класы (p = 0.001, OШ 2.1 (95% ДИ 1.4 - 3.4), шекаралық мәні - II, қандағы глюкоза деңгейі (p = 0,002, OШ 1,2 (95% ДИ 1.04 - 1.4), шекара сызығы 7,3 ммоль / л), қандағы креатинин деңгейі (p = 0.002, OШ 4.1 (95% ДИ 1.7 - 9.9), шекара мәні 1-ге тең 41,4 мкмоль / л және артериалдық гипертензияның болмауы (p = 0.0001, OШ 6.0 (95% ДИ 2.2-16.4)).

Log-дәрежелі тестті қолдану нәтижелері барлық жас топтарында коронарлық тамырларды стенттеуде ауруханадағы науқастарда өлімнің айтарлықтай төмендеуіне әкелетінін көрсетті.

Орта жас тобына жататын миокард инфаркт алған науқастардың негізгі тобында бақылау тобымен салыстырғанда өлімнің біршама төмендегені байқалды. Орта жастағы науқастар үшін стент жасалғанда стационарлық өлім арасындағы байланыстың статистикалық маңызы жоқ, егер науқас анамнезінде инфаркттан кейінгі жағдайда. Егде жастағы емделушілер үшін. миокард инфарктісінен кейінгі жағдайда науқастарда созылмалы бүйрек ауруы болған кезде стенттеу және стационарлық өлім арасында статистикалық маңызы жоқ, шығарылу фракциясының деңгейі <40%, науқаста жедел миокард инфарктісі болады. Егде жастағы емделушілер ауруханаға түскенде артериалды гипертензияға сенімділік аралығы, қант диабеті. Killp II-IV ST толқынының жоғарылауымен миокард инфарктісі, созылмалы бүйрек ауруы 1 қамтиды. Бұл тәуекел факторы мен тұрақты өлім арасындағы анықталған байланыстың статистикалық мәні сенімді екенін білдіреді. Егде жастағы науқастар арасында негізгі топтағы өлім 0,96%, бақылау тобында - 11,84% (p = 0.002).Негізгі топтағы қарт жастағы науқастарда өлімнің төмендегенін көрсетті (p = 0.779). Осылайша, негізгі және бақылау топтары арасындағы ауруханадағы өлім-жітімнің үлкен айырмашылықтары егде жастағы науқастарда анықталды, p = 0.002 (хи-квадрат) (6-кесте). Бақылау тобында жас тобының ұлғаюымен МИ-мен ауыратын науқастарда ауруханадағы өлімнің өсуі байқалды. Сонымен, орта жаста өлім-жітім деңгейі 2,82%, қарттарда - 11,84% (p = 0.000), бұл орта жастағы науқастардың өлім-жітімінен төрт есе жоғары; қартайғанда - 18,72%, бұл қартайғанға қарағанда 2 есе жоғары, p = 0.026.

Бақылау тобында ауруханадағы өлімнің коэффициенті (г) 0,997 бірлікті құрады, p = 0.045.

Бақылау тобынан айырмашылығы, коронарлық стенттеу кезінде науқастардың жасының өсуімен науқастардың ауруханадағы өлімінің арасында айтарлықтай байланыс жоқ. Орташа жастағы өлім -0,74%, егде жаста - 0,96%, қарт жаста - 11,1%; p = тиісінше 0,717 және 0,424; орта және кәрілік жас арасындағы өлім деңгейіндегі айырмашылық - p = 0.205, корреляция коэффициенті r = 0.866, p = 0.333.

Нәтижелерін перкуторлы араласу тобындағы қарт және егде жастағы науқастарда стационарлық өлімнің салыстырмалы түрде төмен деңгейімен түсіндіруге болады (ТАӨ).

Қосалқы патологиялары бар инфаркт миокард пен ауыратын егде және қарт жастағы науқастарда стационарлық өлім қаупін төмендетудегі коронарлық стенттің медициналық тиімділігін бағалау үшін логикалық регрессия әдісімен егде және қарт жастағы науқастардың ауруханаларда өлім-жітімге әсер ететін факторларды ескере отырып, логикалық регрессия әдісімен талдау жүргізілді. Зерттеу көрсеткендей, инфарк миокардпен ауыратын егде және қарт жастағы науқастарда коронарлық артерияларды стенттеу қауіпті сол себепті әсер ететін факторларды ескере отырып, науқастарда ауруханадағы өлімге қатысты рөлін көрсетті (p = 0.039, OШ = 0.1 (95% ДИ 0.012 -) 0,893).

Талқылау.Миокард инфарктісіне арналған тромболитикалық терапияға дейінгі коронарлық стенттеу нәтижелері науқастардың ұзақ мерзімді және динамикалық бақылау нәтижелерінде алынды. Міне, жедел миокард инфарктімен ауыратын және кешенді дәрілік ем қабылдаған науқастарда екі жылдық бақылаудан тұратын ACIP зерттеуінің нәтижесі бойынша өлім-жітім деңгейі 6,6% құрады, аорта-коронарлық артерияны шунттау және стенттеу арқылы өткен науқастар тобында бұл көрсеткіш 1,1% құрады.

RITA 2 зерттеуінің нәтижелері бойынша байқау кезеңінде, перкуторлы араласу тобында миокард инфарктісінен болатын өлім саны (ТАӨ) 6,3% құрады, ал кешенді дәрілік емдеу тобында - 3,3% (p = 0) , 02).

Сонымен қатар, перкуторлы араласуды жүргізу ауыр стенокардиямен ауыратын науқастарда симптомдардың едәуір төмендеуіне әкелді. Екінші жағынан, TIME зерттеуінің сенімді нәтижелеріне сәйкес, 75 жастан асқан стенокардиялық пекторис II және одан жоғары (канадалық жіктелім бойынша) науқастарда ұзақ уақыт өмір сүру ТАӨ және дәрі-дәрмек емдеу топтарында ұқсас болды, дегенмен екі топта да симптомдардың төмендеуі байқалды. стенокардия және өмір сүру сапасын жақсарту. Осы уақытқа дейін аяқталған ең үлкен ғылыми зерттеулердің бірі COURAGE [14] нәтижелерінде инвазивті емдеу тобындағы стенокардия шабуылының жиілігі бірінші кезекте төмендегенін қоспағанда, негізгі жүрек-қан тамырлары ауытқуларының даму жиілігінде айтарлықтай айырмашылықтар байқалған жоқ. Алайда, жоғары қауіп факторлары бар науқастар COURAGE зерттеуіне енгізілмегенін атап өткен жөн. Осы жағдайды ескере отырып, жүректің ишемиялық ауруының созылмалы түрімен ауыратын науқастардың жалпы тобына COURAGE зерттеу нәтижелерін қолдану мүмкіндігі өте шектеулі болып көрінеді (29). Жүрек-қан тамырлары өлімінің жиілігін және миокардты реваскуляризациядан кейінгі бірінші жылы өмір сүру ықтималдығын зерттеу «жалпы өлім» қаупінің 3,3% төмендеуін және инфаркттың қайталану ықтималдығының 2% болғандығын көрсетті.

Зерттеу жылдары ауруханаға жатқызу жиілігі едәуір төмендегені, тұрақты стенокардияның клиникалық көрінісі жақсарғаны, реваскуляризациядан кейінгі жүректің коронарлық резертві стандартты базалық терапиямен салыстырғанда жоғарылағаны анықталды. Эхо-кардиографиялық зерттеу коронарлық стенттеуден кейін стандартты терапия тағайындалған емделушілерге бақылау кезеңінің соңында сол қарыншаның шығару фракциясының едәуір жоғарылағаны байқалды. Біздің зерттеуіміздің нәтижелері тромболитикалық терапия ауруханада өмір сүрудің жақсаруына және жасы үлкен жастағы науқастарда ұзақ мерзімді кезеңге әкелмейтіндігін анықтады. Миокард инфарктінің белгілері басталғаннан бастап 1,5 сағатқа дейін ауруханаға жатқызылған, егде және қарт жастағы науқастарда тромболиз өлімнің төмендеуіне әкеледі, ал 1,5 сағаттан кейін ауруханаға жатқызылған науқастарда тромболизі жоқ науқастармен салыстырғанда өлімнің едәуір өсуіне әкеледі. Жедел миокард инфарктісіндегі коронарлық стенттеу миокард инфарктінің белгілері басталуы мен ауруханаға жатқызғанға дейінгі уақытқа қарамастан, егде және қарт науқастарда өлімді едәуір төмендеткен. Бұл мәселе нақты клиникалық бағалауды әзірлеу үшін одан әрі тереңдетуді қажет етеді, егер коронарлық артерияларды стенттеу әдісі қолдану қаупінен асып кетсе, тұрақты стенокардиясы бар егде жастағы науқастарға осы инновациялық әдісті қолдануды ұсынуға болады. Емдеу әдісін таңдауды анықтайтын негізгі дәлелдер әлі де науқастардың өліміне жеке жүрек-қан тамырлары қаупі және жүректің ишемиялық ауруы симптомдарының ауырлығынан болады [13,14,15].

Литература

1. .Булешов Д.М., Ермаханова Ж.А., Булешов М.А. Оценка эффективности ресурсного обеспечения кардиологической сужбы на состояние здоровья населения Туркестанской области //Бюллетень врачей республики Казахстан № 4, с.34-42.
2. . Buleshov D.M., the modern views on the anatomy of the heart and coronary vessels//Бюллетень врачей республики Казахстан № 4, с.67-71.
3. . Zh.A.Yermakhanova, D. М.Buleshov, M. А.Buleshov, S. Tuktibayeva Resource provision of the cardiological service and population health status of the South Kazakhstan Region // Drug Invention Today,Vol 10 • Special Issue 4 • 2018. Р. 3470- 3474
4. .Grinhal'h T. Fundamentals of Evidence-Based Medicine. Moscow: GEOTAR-Media; 2006. Russian (Грин-хальх Т Основы доказательной медицины М.: ГЭОТАР-Медиа; 2006)
5. .Guidelines on the management of stable angina pectoris. The Task Force the management of stable angina pectoris of the European Society of Cardiology Eur Heart J 2006; 27 Suppl 11; 1391-1398
6. .Guidelines on myocardial revascularization: The Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS). Eur Heart J 2010; 31: 2501 -2555.
7. .Katritsis G., Siontis G.C., Kastrati A. Optimal timing of coronary angiography and potential intervention in non-ST-elevation acute coronary syndromes. Eur Heart J 2011; 32: 32-40
8. .Expert Consensus Document on the use of antiplatelet agents. The Task Force on the use of antiplatelet agents in patients with atherosclerotic cardiovascular disease of the European Society of Cardiology. Eur Heart J 2004; 25: 166-81.
9. .Rebrova O.Ju. Statistical analysis of medical data. Application software package STATISTICA. M.:Me-dia-sfera; 2004. Russian (Реброва О.Ю. Статистический анализ медицинских данных. Применение пакета прикладных программ STATISTICA. М.:Медиа-сфера; 2004)
10. .Чулпанов У.Ю. , Турдалиева Б.С., Булешов М.А. основные аспекты внедрения высокотехнологической медицинской помощи в республике Казахстан.// Материалы XV международной молодежной научно- практической конференции,г. Екатеринбург, 28 марта 2018 г. «Актуальные вопросы развития современного общества 6экономики и профессионального образования».раздел IV. С.213-219
11. . Henderson R.A., Pocock S.J., Clayton T.C. et al. Seven-year outcome in the RITA-2 trial: coronary angioplasty versus medical therapy. J Am Coll Cardiol 2003; 42: 1161-1170
12. .Pfisterer M; Trial of Invasive versus Medical therapy in Elderly patients Investigators. Long-term outcome in elderly patients with chronic angina managed invasively versus by optimized medical therapy: four-year follow-up of the randomized Trial of Invasive versus Medical therapy in Elderly patients (TIME). Circulation 2004;110(10):1213-8.
13. . Conti CR. Unstable angina before and after infarction: thoughts on pathogenesis and therapeutic strategies. Heart Lung. 1986 Jul- 15(4):361-8.
14. . C. Richard Conti. Ischemic heart disease. Journal of the American College of Cardiology, April 2000 (Vol. 35, Issue5 (Supplement 2))