Аудандық емхана офтальмология кабинетінщ глаукома ауруының алдын алу жолындағы іс-шаралары

Глаукома- кез аурулары ішінде ең маңызды және күрделі мәселелердің бірі болып қала бермек, себебі, б=л ауруға шалдыққан адамдардың саны қала мен ауылда да артып барады. Бүған себеп, ересектердің, яғни 40- тан асқан адамдардың жүрек-қан тамырлары, эндокриндік, жүйке, тағы басқа ауруларға шалдығуларынан пайда болған езгерістері кезге кері әсерін тигізуде.

Мақсат: ауылдық емханаларда глаукома ауруының алдын алу және осы сырқатпен Диспансерлік есепте түратын аурулармен жүргізілетін жүмыстарды жандандыру. Осыған орай Денсаулық сактау Министрлігінің 1-желтоқсан 2003-жылы №881 бүйрығына сәйкес 18 мен 24-қазан 2005-жылы «Глаукоманың алдын алу» онкүндігі болып етті. Осы аралықта аудандық «Сарағаш» газетіне глаукоманы туғызатын себептерді.оның турлерін және одан емделу, алдын алу шаралары туралы емхана офтальмологтарының бірнеше мацалалары жарық керді. Міне осыдан бастап кездің ішкі қысымын елшетуге келген адамдардың саны бірнеше есе есті. Келес еңіріндегі 13 «Ауылдық дәрігерлік емхана(АДЕ) қызу ж=мыс істеді.Әрбір емханада 1-2 медбикеге кездің ішкі қысымын елшеу туралы дәріс еткізілді және барлық емханалар тонометр Маклакова қүралымен қамтамасыз етілді.Олар ауылдағы барлық 40-жас және одан асқандарға үйіне барып кездің ішкі қысымын елшеді. Қулактанған басқа адамдар да емханаға ездері келіп елшетіп жатты.

Қазіргі таңда глакома ауруының алдын алу барысында Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Саламатты Қазакстан» бағдарламасы бойынша және 10.11.2009ж № 685 бүйрығына «Түрғындардың жуйеленген топтарын медициналық алдын алу керігінен еткізу ережелеріне» сәйкес іс-шаралар жүргізілуде: скрининг тәсілімен глаукома ауруын ертерек анықтау. Б=л алгоритм бойынша ауыл түрғындарының 40, 43, 46, 49, 52, 55, 58, 61, 64 және одан жоғары жастағы және глаукома бойынша есепте түрмайтын адамдар тексерілді. Дәрігердің қабылдауына дейінгі белмеде мейірбике жоғарыда керсетілген жас аралығындағы адамдардың кез қысымын елшеп, оның нәтижесін амбулаториялық картаға түсіріп отырады. 26 мм.с.б-нан жоғары болғанда амбулаториялық картаға жазып, емхана офтальмологына жолдап отырады.Темендегі кестеден осы іс- шаралардың нәтижесін керуге болады:

Офтальмолог ез белмесінде жіберілген науқастардың кез қысымын қайта елшеп, керу еткірлігі мен аумағын анықтайды, тереңірек тексереді.Глаукома ауруы байқалған жағдайда тиісті емін жазып, облыстық кез ауруханасына жолдайды. Науқас ауруханада ем қабылдап болған соң, түрғылықты жеріне диспансерлік бакылауға және амбулаториялық емделуге жолданады.

Қорытынды: 1.Кез ауруларынарың ішінде глаукомаға шалдыққандардың саны әйелдерде де, еркектер арасында да кебеюде, осыған орай глаукоманың алдын алу онкүндігінен бастап қазіргі таңға дейін дәрігерге кездің ішкі қысымын тексертуге келген адамдардың саны артуда. 2.60 жастан жоғары адамдардың арасында глаукомаға шалдыққандардың саны күрт есуде.Соған қарамай кейбір қарт кісілердің емделуге уақтылы келмейтіндері байқалады. 3. Қабылдауда болған адамдардың арасында,екінішке орай, аурудың соңғы 3-4 сатыларында немесе еткір(о.приступ глаукомы) глаукомамен келетіндердің саны артуда.Ауруханаға кеш жатқзылғандықтан терапевтік-хирургиялық емдеулердің нәтижелері кездің керу қабілетін қалпына келтіре алмайды. 4.Глаукома ауруы бойынша нашар кергіштік пен соқырлықтың алдын алу барысында ауылдарда «су қараңғы» ауруының пайда болу,асқыну және оны уақтылы емдеу жолдарын түсіндіру іс-шараларын жандандыру әңгіме еткізу,газет-журнал басылымдарына кептеп мақала жазу, паракшалар тарату.

ӘДЕБИЕТТЕР

1. № 685 бүйрық « Түрғындардың жүйелі топтарын медициналық алдын алу керігінен еткізу ережелері».10.11.2009ж.
2. А.Г. Тлеубаев, Б.М. Капанов. Сравнительная оценка работы глаукомного кабинета до и после проведения декадника по профилактике раннему выявлению глаукомы.
3. «Вестник», ЮКГМА. Шымкент. № 5(25), 2005.