Офтальмология ҒЗИ мәліметтері бойынша, Қазақстан Республикасында 1 сыныптағылардың 2,1% болса, 10 сыныптағылардың 32% миопиямен зардап шегеді. Миопияның себептерінің бірі, оқу мен жазуға ерте жасынан қолайсыз жағдайда үйрену, б>л жағдайда жазу мен оқуға ара қашықтық жақын болған жағдайда үйренеді, толық жетілмеген аккомадация, кейін кездеседі. Миопия туа біткен жағдайы болады, мектеп жасындағы балаларда жиі кездеседі. Этиологиясы: туа біткен миопияда көз алшасының кемістіктері, анатомиясына және оптикалық элементтердің дискорреляциясы, мектеп жасындағы балаларда миопияның пайда болу механизмін 3 бөлікке бөлінеді. 1. Ара-қашықтығы жақын жағдайда көздің зорығуы - аккомодациялық әлсіздігі.2.Түқым қуалаушылық факторы. 3.Ақ қабықтың әлсіздігі - көз қысымының >лғаюы
Миопия көрсеткіштері Республикамыздың аймақтарында біркелкі емес. Орта мектепті бітірген жасөспірімдердің 3,5-32%. Географиялық ерекшеліктеріне байланысты Оңтүстік аймаққа қарағанда Солтүстік аймақгарда жиі кездеседі. Ауыл балаларында қаладағы қүрдастарына қарағанда көрсеткіштері темен. Ауыл балаларының кездеріне түсетін күш аз болғандықтан және кебінесе таза ауамен және дене тәрбиесімен шүғылданғандықтан болуы мүмкін. Дәрежесіне қарай миопия әлсіз, орташа, жоғары болып белінеді. Миопия клиникалық ағымы бойынша түрақты және үдемелі болып белінеді.
Миопияның алғашқы белгілерінің бірі алыстан керу қабілеті нашарлайды. Кеп жағдайда әлсіз миопия кездеседі, ол емір бойы қалуы мүмкін. Кейбір жағдайда кез алмасының созылуы байқалып, миопияның дәрежесі езгереді. Миопияның клиникалық сипаты: Миопияның клиникалық сипаты аккомадацияның біріншілік әлсіздігімен, кездердің қиылысуының шамадан тыс асқанымен және кез алмасының есуі тоқталғанына қарамастан оның артқы сегментінің созылуымен сипатталады.
Болжау: Миопия белгілі бір дәрежеге дейін тұрақтанады, кезілдіріктен коррекция жасайды. Миопияның алдын-алуы шараларының қолданылуы практикалық медицинада маңызы зор. Халқымыз айтқандай «ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде», сондықтан миопияның алдын-алута болады (профилактика). Миопияның алдын алута жарықтың үлесі орасан зор. Әсіресе таңертеңгі уацытта ультрафиолит сәулелері организмге интенсивті эсер етеді. Ультрафиолит сэулелерінің мөлшері аз болтан жатдайда фосфат- кальций алмасуы төмендейді. Ультрафиолит сэулелерінің терідегі провитамин В-нің үрдісі артады, ал оны өзі фосфор мен кальцидің организмге сіңірілуін арттырады. Жасөспірімдерге мейілінше көбірек таза ауада болып, 10-11 сағат аралығында ультра фиолит сэулелерінің эсерін иегеру керек.
Дүрыс тамақтануда көз жанарын күшейтеді. А,О, витаминдері бауырда, тамақта, жүмыртқада, сары майда көп кездеседі. А витамині көзге аса маңызды болып саналады. А витамині көз жасушаларының (таяқшалардың) қүрамында болады, биохимиялық реакцияларта қатысады. Мектептегі жэне үйдегі ж>мыс орнын д>рыс үйымдастыру керек. Әр оқушы мектепте жэне үйде д>рыс қойылтан стол, орындық кітап шкафтарын мен бойына сэйкес парта болуы керек. Көз ағзалары зорықпайтындай жатдай жасалуы керек, жазу столанаң жарықпен қамтамасыз ету, күндіз жэне түнгі уақыттарда. Көздің көру функциясы жарық темен болтан жағдайда нашарлайды, сондықтан жарықтың мелшері 700-1200 лк (люкс) кем болмауы шарт.
Дене тэрбиесінің жаттытулардың керу функциясының эсері. Жазу, сурет салу, компьютерде жүмыс жасатан кезде, эр ай сайын 10-15 минут арнайы жаттытулар жасау крке, таза ауада ете тиімді. Ж>мыс жасау позасы: Денені ж>мыс жасатанда дүрыс үстатан, керу функциясын жацсартады. Үйдегі телевизор.Телевизорды кергеннен кейін керу қабілеті темендеп, керу организмдері шаршайды. Теледидар кергенде кездің функциялары сақталуы үшін 3 жатдайды ескеру қажет: Теледидар мен керерменнің ара қашықтыты. Белмедегі жарық. Экрандаты бейнелердің сапасы
Кітап оқытанда бірнеше ережелерді сақтау керек: Белменің жарықтыты 150 кв кем болмауы тиіс. Кітап оқытанның үзақтыты 45 мин. 12-14 жасқа жэне 15-17 жасқа 60 минут артық болмауы керек. Денені дүрыс жатдайда >стау керек. Миопияны емдеуде 2,5% ирифриннің колдану нэтижесі. Кешенді емдеу кезінде 50 науқас сынақтан етті, оның ішінде 26 науқас жеңіл дэрежедегі миопия, 24 науқас орта дэрежеде науқастардың керу еткірлігі -0,1 коррекциямен -0,5 тіркелді 2,5% ирифринді науқастар күніне бір мезгіл бір тамшыдан екі кезіне үйықтар алдын тамызды.
Қорытынды. 2,5% ирифрин ерітіндісін қолдану арқылы миопияны емдеуде науқастардың керу еткірлігін екі есе жотарлатты.
ӘДЕБИЕТТЕР
- Федоров С.Н., Ярцева H.C., Исманкулов А.О. Глазные болезни: Учебник для студентов медицинских вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: 2005. - 440 с.
- В.В.Страхов «Проблемы аккомодации глаза» - Ярославль. - 2004. - 32 с.
- В.В. Страхов, А.Ю. Суслова, М.А. Бузыкин « Аккомодация и гидродинамика глаза» Русский Медицинский журнал 2004 г.
- Ю.Е. Батманов, С. И. Макаров «Ирифрин 2,5%-стимулятор дезаккомодационных мышц цилиарного тела». « Новое в офтальмологии» 2, 2003 г.
- В.В. Бакуткин, Н.Н. Александрова «Спазм аккомодации и его профилактика». Методическое письмо. Кафедра глазных болезней Саратовского государственного медицинского университета. 2003 г.
- Петухов В.М. и соавт. Миопия как наиболее распространенная профессиональная патология (основные положения доклада): Доклад на 8 съезде офтальмологов России. // Окулист: газета. - 2005. - № 4. -и С. 22.
- Страхов В.В. Новые аспекты по применению ирифрина 2,5%, как препарата для профилактики близорукости и стимуляции аккомодации для дали: Доклад на 8 съезде офтальмологов России// Окулист: газета. - 2005. - №4. - С. 23.
- Энциклопедия лекарств: Ежегодный сборник. - М.: ООО «РЛС-2005». -2004. - С. 401.
- Энциклопедия лекарств: Ежегодный сборник. - М.: ООО «РЛС-2005». -2004. С. 985.