Аннотация: Мақалада білім алуды қамтамасыз ететін фармацевтикалық пәндер кафедрасында токсикологиялық химияны оқытудағы дәрісті бірге оқу әдісін енгізу мәселелері қарастырылған.
Тірек сөздер: фармацевтикалық пәндер, токсикологиялық химия, дәрісті бірге оқу, дәстүрлі әдістер, инновациялық әдістер.
Өзектілігі: Қазіргі білім беру жүйесі айтарлықтай өзгерістерге ұшырайды: оқытудың дәстүрлі әдістерінен инновациялық әдістерге көшу.
Әлемдік үрдістер мен білікті кәсіби медицина және фармацевтика кадрларын даярлауға қойылатын жаңа талаптарды ескере отырып, Еуропа, Америка, Ресей және Қазақстан елдерінің медициналық оқу орындары дәстүрлі оқытудан инновациялық білім беруге көшуде. Студенттермен оқу процесіне дайындық 24
кезінде оқытушыдан оқытушының өзінің шығармашылық тәсілі мен құзыреттілігі талап етіледі. Бұл өзгерістер студенттердің оқуға деген ынтасын арттыруға, клиникалық ойлауды дамытуға, қажетті ақпаратты өз бетінше іздестіруге, студенттердің ғылыми-зерттеу жұмысының дағдыларын дамытуға және т.б. бағытталған. Жоғары медициналық білім беру жүйесінде болған және болып жатқан барлық реформалар, жоғары мектеп оқытушысына қойылатын талаптар құзыретті маманды даярлауға бағытталған. Практикалық денсаулық сақтау талаптарын ескере отырып, оқу процесін ұйымдастыруда өзгерістер болды. Практикалық сабақтарда проблемалық-бағытталған, командалық-бағытталған оқытуды, клиникалық жағдай әдісін жиі қолдана бастады. Практикалық сабақтарда қолданылатын оқытудың инновациялық әдістері студенттердің оқуға деген уәждемесін арттыруға, клиникалық ойлауды дамытуға, нақты жағдай мысалында өз бетінше шешім қабылдауға, командада жұмыс істей білуге, пікірталасты жүргізуге, өз көзқарасын қорғай білуге, коммуникативтік дағдыларды дамытуға, қажетті ақпаратты өз бетінше іздестіре білуге бағытталған. [3].
Фармацевтикалық пәндер кафедрасында оқытудың инновациялық әдістері енгізілуде. Дәрістік материалды баяндау кезінде бұрын дәстүрлі әдіс, сондай-ақ инновациялық әдіс қолданылды: проблемалық дәрістер. Соңғы жылдары Польшадан келген профессорлардың визитингіне байланысты Познань университетінің профессоры Murias Магек мырзамен токсикологиялық химия пәнінен 5 курс студенттері арасында "Дәрісті бірге оқу"әдісі бойынша дәріс өткізу шешілді. Мұндай дәрісті оқу әдістемесі келесі дайындық кезеңдерінен тұрады:
- тиісті тақырыпты таңдау
- ойлау стилі мен ойлау тәсілі тұрғысынан үйлесімді екі оқытушыларды таңдау
- дәріс оқу сценарийін әзірлеу (уақыт бойынша бөлінген мазмұн блоктары).
"Дәрісті бірге оқу" дайындау кезінде екі дәріскер келісілген сценарий жазады, онда дәрістің тақырыбы бойынша мәселелер көрсетіледі, дәріскерлердің уақыты мен рөлі бөлінеді және осы дәрісті студенттердің қабылдауы болжанады. Дәрісті "дәрісті бірге оқу" әдісімен оқыған кезде дәріскерлердің сөз сөйлеуі табиғи және еркін болды. Дәрісті уақытында оқу оқытушылар импровизацияны қолданды. "Дәрісті бірге оқу" студенттерге екі оқытушы арасындағы өзара қарым-қатынас диалогында проблемалық мазмұнның дәрістік материалы берілді. Диалог барысында оқытушылардың өзара диалогы мәселелерді бірлесіп шешу мәдениетін көрсетуге, студенттердің қарым-қатынасына тартыла отырып, өз позициясын білдіруге, талқыланатын дәріс материалына өз көзқарасын қалыптастыруға, лекцияда талқылау кезінде өз эмоцияларын білдіруге тырысты. [4].
Біз өзекті тақырыпты таңдадық: «Алькогольді мастықты сараптамасы. Этил спиртінің токсикокинетикасы». «Human drug metabolism-impact on mechanisms of drug toxicity».
Қорытынды: осылайша оқытудың инновациялық әдістерінің артықшылықтары туралы қорытынды жасауға болады.
Ол дәстүрлі оқыту формаларынан белсенді формаларға көшу тәсілі ретінде пайдаланылуы мүмкін. "Дәрісті бірге оқу" осы тақырыпқа дәстүрлі дәрістермен салыстырғанда:
- тыңдаушыларды қабылдау, ойлау және қатыстыру белсенділігінің жоғары дәрежесімен ерекшеленеді; тыңдаушылардың ойлау процесін" іске қосуға " ықпал етеді;
- материалды қайта құрастыру және тыңдаушылардың назарын аудару мен қызығушылығының жоғары деңгейін қолдау есебінен ақпараттың үлкен көлемін беруге мүмкіндік береді;
- егер мазмұны осы пән немесе қызмет саласы үшін принципті болған жағдайда үлкен педагогикалық әсер береді; ойлау баламалылығын, басқаның көзқарасын құрметтеуді тұжырымдайды, педагогтердің осындай қасиеттерін көрсету және оған тыңдаушылардың өздерінің қатысуы есебінен пікірталас жүргізу мәдениетін арттырады.
Әдебиеттер
- Яворская С.Д., Николаева М.Г., Болгова Т.А., Горбачева Т.И. Инновационные методы обучения студентов медицинских вузов//Современные проблемы науки и образования. №4-2016.
- Байділдаева А.С., Сыдық А.Н., Махамбетова М.А., Абдримова З.М., Сарбасова Г.С. Оқытуда жаңа инновациялық әдістер мен ақпараттық технологияларды қолдану//Вестник КазНМУ.№5, 2014.-с.20-22.
- Каримсакова Б.К., Жумабекова Т.К. Неимитационный метод обучения- "Лекция вдвоем"./ мат Международной научно-практической конф. "Наука вчера, сегодня, завтра". Россия, г.Новосибирск,СибАК,2016 г.с,62-66.
- Дианкина М.С. Профессионализм преподавателя высшей медицинской школы (психолого-педагогический аспект) // Москва. – 2000.
- Ступина С.Б. Технологии интерактивного обучения в высшей школе: Учебно-методическое пособие. Саратов: Издательский центр «Наука», 2009. - 52 с.