Бұл мақалада инновациялық оқыту технологиясы яғни физика пәнін оқытуда виртуалды эксперименттер дайындап оқу үдерісінде пайдаланудың маңыздылығы қарастырылады. Қазіргі кезеңде оқыту үрдісінде физикалық эксперименттерді арнайы бағдарламалармен оқыту негізгі мәселе болып табылады.
Медициналық жоғары оқу орындарында медбиофизика және физика пәндерін оқытуда инновациялық оқыту технологиясын қолдану – студенттердің білімдерін нақтылауда және бақылау, бағалау сондай-ақ білім нәтижелерін өңдеу үшін аса маңызды роль атқарады.
Студенттің жеке тұлғалық және интелектуальды дамуы үшін, оқытушыдан ақпараттық құзырлықты яғни жаңа ақпараттық технологияларды білім беру үдерісінде пайдалана білуді, ұйымдастырушылық қабілеттілікті, студенттерді қазіргі қоғамның түбегейлі өзгерістеріне лайық бейімделуін, олардың зерттеушілік дағдыларын дамыту бағыттары талап етіледі [1].
Медициналық оқу орындарында дұрыс ұйымдастырылған кез-келген сабақ студенттердің ғылыми танымдылығын арттыруға, теориялық білімдерін медициналық және фармациялық тәжірибемен байланыстыра білуге бағытталуы тиіс [2]. Осы мақсатта физикалық құбылыстар мен заңдылықтарға негізделіп жасалынған медициналық оқу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу принциптерін, физикалық эксперименттерді компютерде арнайы бағдарламалар арқылы дайындалған электрондық оқулық нұсқасымен оқыту қолға алынуда.
Осы негіздерге сүйене отырып Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармация Академиясының фармация мамандығы студенттері үшін медбиофизика пәнін оқытуда виртуальды эксперименттер дайындалып оқу үдерісіне енгізілді.
Электронды оқулық «Медициналық биофизика» және «Физика» курсын оқитын медициналық жоғары оқу орындары емдеу, фармация және фармацевтика өндірісінің технологиясы мамандықтарының студенттеріне арналған. Бағдарламалық қамтамасыздандыру нарығы кезеңінде күнделікті оқыту үдерісіне жаңа бағдарламалық-әдістемелік өңдеулер енгізілуде. Сондықтан да студенттерге «Медициналық биофизика» және «Физика» пәндерін оқытуда электронды оқулық дайындаудың қажеттілігі туындады. Электронды оқулық дайындаудағы негізгі мақсат - аз орын ала отырып, тақырып бойынша өте үлкен мәлімет беретін оқу құралын құрастыру болды.
«Виртуалды зертхана» электронды оқулығы пәнді өздігінше оқып үйренуге арналған қосымша материал болып табылады. Бұл оқулықты кез-келген компьютерге орнықтырып, электронды түрде және баспадан шығарып жазба түрінде де қолдануға болады. Әр-бір виртуалды зертханалық жұмыс біркелкілік болмас үшін әр түрлі безендірілген бірнеше бөлімдерден тұрады.
Электронды оқулықта гипермәтінді қолдану арқылы материалды тез меңгеруге және іздеу уақытын қысқартуға болады. Бағдарламаны кез-келген компьютерге орнатуға болатындықтан, электронды оқулықты физика зертханасындағы сондай-ақ жеке компьютерге және ноутбуктарға қоюға болады. Нәтижесінде студенттерге сабаққа дайындалуда, пәнді оқып үйренуде жоғары деңгейде жағдайлар жасалады. Зертханалық жұмысты орындау барысында қателіктер жібермеу үшін кейбір зертханалық жұмыстарға видеофильмдер түсірілген. Электронды оқулыққа енгізілген әр-бір виртуалды зертханалық жұмыстың құрылымы бес негізгі бөлімнен тұрады. Тақырып бойынша қысқаша теория, виртуалды зертханалық жұмысты орындауға қажетті құрал-жабдықтарға сипаттама, виртуалды зертханалық жұмыстың орындалуы және есептеу кезеңі немесе видео-сабақ, білім деңгейін бақылау және 100-балдық жүйемен бағалау үшін тест тапсырмалары. Сондай-ақ оқулық авторлары жайлы мәлімет.
Медицина және фармация саласында қолданылатын құралдармен (Рефрактометр, поляриметр, КФК-3, спектрофотометр т.б.) жасалатын зертханалық жұмыстар электрондық оқулыққа енгізіліп, зертханалар виртуалды нұсқада қойылды.
Мысалы «Рефрактометр көмегімен ерітінділердің концентрациясын анықтау» тақырыбындағы зертханалық жұмыстың виртуалды нұсқасы төмендегі негізгі бөлімдерден тұрады
Бірінші бөлімді таңдаған кезде студент зертханалық жұмыс тақырыбы бойынша осы физикалық құбылыстың, заңдылықтың теориялық мәліметтерімен танысады.
Келесі бөлімде зертханалық жұмыстың орындалу реті мен орындауға қажетті құрал - жабдықтар берілген. Виртуалды зертхана бөлімінде студенттер жұмысты интерактивті түрде орындап, алынған өлшемдерді кестеге енгізіп есептеу нәтижесін ала алады. Сондай-ақ кестедегі мәндер бойынша физикалық шамалардың тәуелділік графигі алынады.
Меңгерілген білімді бақылау бөлімінде орындалған зертханалық жұмыс бойынша тест сұрақтары арқылы студенттердің алған білімдері тексеріледі және бағаланады.
Бұл әдісті қолдануда оқытушы студенттердің өзіндік жұмысына бағыт беріп оны бақылаушы яғни технологиялық аппаратты басқарушы болып табылады.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
- Бұзаубақова К.Ж. Физика сабақтарындағы оқытудың инновациялық технологиялары: Оқу-әдістемелік құрал. - Алматы: Жазушы, 2005.
- Момынбаев Б. Жаңа ақпараттық технологиялар негізінде білім сапасын жоғарылату // Білім-Образование. - 2009. - № 4. - 3 б.
- Керімбаев Н.Н. Компьютерді пайдаланып физикадан зертханалық практикалық жұмыстар жүргізу. - Алматы, 2002.