Философия

Техниканы əр түрлі бағытта саралау қазіргі гуманитарлық ғылымдардың алдында тұрған мақсаттардың бірі екені белгілі. Міне, соның ішінде, біздің ойымызша, оны мифологиялық аспектіде қарастырудың да өзіндік орны бар. Ол ең бастысы сенімнен дəлел туатын жүйе. Бұл жүйе бойынша ертедегі  деп  уақыттық,  архаикалық  деп  тарихи  мəдени-əлеуметтік  шектеу  қою  өте  қиын. Себебі «адам миы XX ғасырда өмір сүрсе, көп адамның жүрегі əлі тас дəурінде». Бейсаналық, эмоциялық миф құрылымындағы негізгі элемент жəне генетикалық механизм десек жаңағыдай қасиеттерден құралған логика — сол эмоция логикасы. Оның көрсетілу жолы əр қилы болғанымен, əсер ету каналы, кеңістік пен уақытта таралу өрісі біреу — ол қоғамның жəне жеке адамның санасы. Қарама- қарсылық санада болсын практикалық іс-əрекетте болсын қашанда тығырыққа тірейтін нəрсе. Бұл құбылыспен экзистенциалдық, этикалық, саяси-əлеуметтік, экологиялық кең спектрлі факторлар тоғысып жатыр.
2009

Қазіргі кезде жаһандану мəселесіне ерекше назар аударылуда. Əлеуметтік-гуманитарлық білім жаһандану үрдісінің жағымды жəне жағымсыз жақтарын зерделеп, методологиялық жəне танымдық, аксиологиялық тұрғыдан ой қорытуда. Жаһандану үрдісінің экономикалық, саяси, əлеуметтік, ақпараттық, мəдени астарлары терең зерделенуде. Бұндай қарқынды жəне жүйелі зерттеулер əсіресе ХХІ ғасырда кеңінен етек алып отырғанын атап өткен жөн. Жаһандану, кейбір ғалымдардың айтуынша, əлемдік сипатта дамып, бүкіл адамзат қоғамында түбегейлі бұрын-сонды болмаған өзгерістер мен жаңғырулар əкелуде. Жаһанданудың басты типтік жəне сапалық көрсеткіштеріне транстерриториялық сипаттағы экономикалық-шаруашылық, сауда- қаражаттық, мəдени, ақпараттық байланыстармен өзара əрекеттердің интенсивті түрде дамуын, қаржы-экономикалық нарығының пайда болуы мен тауар, капитал, жұмыс  күшінің интернационалдық сипат алуын, трансұлттық корпорациялардың пайда болуын жатқызуда.
2009

Шəкəрім Құдайбердіұлы — қазақтың ұлы данышпан ойшылы. Қазақ философиясында ар, ұят, ынсап, қайғы мəселелерін философиялық логикада тұңғыш рет қарастырған ойшыл. Өз философия- сында ақыл-ой, ұждан мəселелерін анықтаған. Ұждан дегеніміз — ынсап, мейірім, əділет. Бұл екі өміргеде керек іс. Жанға азық болатын құндылық. Ақыл-ойдың жиырма сегіз түрін көрсеткен. Соның ішінде сау ақыл деп соған ерекше тоқталған философ. Адамды басқа тірі жандылардан өзгешеленді- ретін оның ақыл-ойы емес пе, Шəкəрім өз философиясында дүниені танушы, адамды адамдық негізге жетелейтін, ең негізгі қасиеті ретінде ақыл-ойды қарастырған. Оның дүниетанымы көбіне мораль философиясына жақын. Шəкəрімнің дүниетанымы көбіне мо- раль философиясы мен ар ілімін қамтиды. Шəкəрім дүниетанымында тəңір, нұр, күн, табиғат — қасиетті, киелі ұғымдар.
2009

Идеологияға адамдар, институттар, партиялар, қауымдастықтар арасындағы институционалдық қатынастардың маңыздылығын көрсету жəне де нақты қоғамдық-тарихи жағдайлардағы қандай да бір саяси шындықтарды түсіндіру, негіздеу, ақтау немесе қабылдамау міндеті жүктелген. Оның маңызды қызметі қандай да бір қауымдастықты немесе топты өзге қауымдастықтар мен топтардан ажыратуда жатады. Германдық зерттеуші О.Ламберг айтқандай, бұл қызметтің қорғаныштық əрекеті тиісті топ мүшелерінің қорғаныс, қорқыныш, агрессияшылдық инстинктілерін тудыратын басқа қоршаған орта өшпенді күш ретінде көріну жағдайында орын алады. Əрбір идеологиялық құрылыс өзінде антиподы, немесе қарсыласы, туралы толық мəлеметті иеленеді. Жəне де топтың бірігушілік дəрежесі көбіне қарсыластың бейнесіне байланысты [1].
2009

Қазақстан Республикасы өз тəуелсіздігіне ие болғанына көп уақыт болған жоқ. Дегенмен, осы қысқа мерзімді тарихи тұрғыдан алып қарағанда, елімізде болып жатқан түбегейлі өзгерістердің нəтижелері бəрімізге толық көрінеді деп айтуға болады. Қазақ халқының сан ғасырлық тарихи жəне көп азап көрген тағдырында бірінші рет біздің атабабаларымыздың ғасырлар бойы армандаған ұлы мақсаты жүзеге асқан сияқты. Əлем картасында Қазақстан атты тəуелсіз мемлекет пайда болды. Мемлекеттіліктің барлық саяси институттары құрылып, экономика нарықтық жолға түсті. Осы жолда біз еркін демократиялық қоғамды дамытудың жедел бағытын жария ете отырып, тəуелсіз Отанымызда батыстық өркениеттің жемісі болып табылатын құқықтық мемлекетті қалыптастыру қажеттілігі туралы сөз етпекпіз.
2009

Адамның рухани дүниесі өте күрделі де əр түрлі. Олардың қатынастарының ішінен тікелей дүниетанымдықты құрастыру қатынасы бар. Дүниетанымның мазмұндық байлығын біз дүниеге қатынастықта байқап білеміз. Осындай сан алуан мазмұндық көзқарас жағынан қарастырсақ, олар рационалды жəне иррационалды көзқарастар болып екіге бөлінеді. Рационалды жəне иррационалды көзқарастар философиялық категорияға жатқандықтан, бұл феноменологияларды философиялық тұрғыда қарастырамыз. Философиялық ілім, қандай бір дүниетанымдық көзқарас болмасын, оның өзегін, «ядросын», құрастырады. Рационалды (лат. ақыл) деп бір жүйеге келтірілген, логикалық заңға бағынатын, теориялық деңгейде құрастырылатын ілімдік көзқарасты айтамыз. Рационалды көзқарас дами келе рационализмдік- ілімдік көзқарасқа айналады. Рационализм ақылға, парасатқа, парасаттылық бейімділіктің ақиқаттылығына, дəлелдік күшіне сенуді білдіреді.
2009

Қазіргі уақытта Батыс пен Шығыстың философиялық жəне мəдени мұраларын сатылап салыстыру мəселесімен айналысатын — философиялық əлеуметтік компаративистика, немесе салыстырмалы философия. Қазіргі заманғы философиялық əлеуметтік компаративистика тарихи философиялық зерттеулердің дербес саласы жəне оқу пəні ретінде өзінің институционалдық жəне концептуалдық негізінің ақырына таяп қалды. Мысалы, екі компаративистік зерттеулер орталықтарына — Гавай университеті — Гонолу, АҚШ жəне Нью-Дели, Индиядағы  зерттеу орталығы жатады. Бұл орталықтарда 1939–1989 жылдары Батыс — Шығыс мəселесіне қатысты 6 конференция өтті. 1951 жылдан бастап тоқсан сайын «Батыс пен Шығыстың философиясы» атты журнал шығып тұрады. Мұнда көптеген компаративистік философтардың деректораты өтіп, философтар өздерінің ойларын ортаға салады. 1993 жылы Гавай университетінің негізінде компаративистикалық философияның еуропалық қоғамы ашылды. Өзінің тарихи дамуы барысында əлеуметтік философиялық компаративистика тарихи философиялық таным процесінде теорияда да методикада да жаңа құндылықтар мен жаңалықтарға ие болып отырды. Əлеуметтік тарихи практикадағы пайда болып жатқан өзгерістерге байланысты, Батыс пен Шығыстың диалогының дамуы барысында, əр түрлі философиялық бағыттағы ойшылдар тарихи-əлеуметтік философиялық компаративистиканың философиялық ғылымдардың бір саласы ретінде дербес түрде өз алдына құрылуына атсалысты.
2009

Адамдар күнделікті өмірде бұрыннан белгілі кейбір құбылыс, мəселе жайында қаншама ой толғанғанымен, ол құбылыс, мəселе сол күйінде бейтаныс, анықталмаған болып қала беретіні жиі кездесетін жайт. Неғұрлым мəселенің анығына қол жете бергенде, соғұрлым құпиясы да қалыңдай түсетін сияқты. Дəл осыған қатысты қытай халқының ежелгі дүниетанымы Дао ілімі туралы айтуға болады. Бұл ілімге неғұрлым тереңдей бергенде, жауаптан гөрі сұрақтары арта түседі. Əуел басында қытай философиясын тереңдей зерттеуге ден қойған еуропалықтар əдетте христиан дінінің миссионерлері болған. Олар Қытайға ене бастағаннан бері, Еуропада Азияның шығыс жағалауында орналасқан алыс экзотикалық патшалықтың сипаты «Əйгілі Дао ілімін», оның мемлекеттік кеңесші, дəрігер, бал ашушы, маг, тіпті əскер өнерінің шеберлері рөлдерін үйлестіретін ерекше қызметшілері туралы айтпай болмайтын-ды. Даоның бейнесі, оның жан-жақты əрекеті, əсіресе бойына терең мистика мен қатаң ғылымды таң қалдыра сыйғызатын даостардың  ілімі Қытайға келген еуропалықтарға əншейін түсініксіз, үйреншіксіз болғандықтан, олардың көбісі Дао ілімін шындап қарастыра алмай, Дао ілімінің қайталанбас белгілерін «шығыс экзотикасына» жатқыза берген. XX ғасырдың жартысына дейінгі ұзақ уақыт бойы Қытайды зерттеуші батыс ғалымдар даосизмнен ғылыми білім жəне діни культ элементтері араласқан алуан түрлі халықтың наным- сенімдерінің жинағын көрген. Ешкімді де мұндай əділетсіздік пен қисынға келмейтін бағалау абыржытқан емес. Оны былай түсіндіруге болады: өзінің қалыптасқан көзқарастарына салмақты аль- тернативаны қабылдаудан гөрі, қандай да бір түсініксіз ілім, құбылысты қашан да адасу, жөнсіздік деп жариялау жеңіл болмай ма?
2009

Кез келген тірі құрылымның тіршілік ету ортасында бейімделуі  шектеулі. Жануарларда қоршаған ортада бейімделу кезінде арнайы сезім органдары түріндегі ерекше механизмдер, сонымен қатар арнайы физиологиялық механизмдер мен əрекет түрлері пайда болады. Экологтардың бақылауынша, жануарлардың əрекеті негізінен белгілі бір ортаға бейімделуге бағытталған. Өзіне бейтаныс жерге жіберілген жануар, бірінші кезекте, сол жердің шекарасын айнала иіскеп, содан соң сол жерде орналасқан барлық заттарды иіскейді. Биологтар жануардың бұл əрекетін зерттеу инстинкті деп атайды, себебі кез келген жануар өз ортасының қауіпсіз екендігіне көзі жетуі керек. Осындай қажеттілік адамға да тəн.
2009

Жабайхан Əбділдин теориялық танымның қажетті моменті ретіндегі бастаманы зерттей келе, «бастама» ұғымының мынадай сипаттамасын тұжырымдады: а) жай (элементарлық) нақтылық тұрғысындағы бастама; ə) əмбебаптық пен жекелік бірлігі тұрғысындағы бастама; б) бастаманың қайшылығы. «Оқушы қауым Ж.М.Əбділдин шығармаларындағы көптен бері ізделіп жүрген, сирек кездесетін дүние, сірə, оның ең негізгі еңбегі — «Теориялық танымдағы бастама мəселесі» (Алматы, 1967) кітабы. Сол кезде бұл ғылымның өте қиын саласындағы «осы мəселені неғұрлым толық қарастыруға атсалысқан бірінші еңбек» еді. Бұл философия мен ғылыми таным практикасы үшін бүгінге дейін өте өзекті мəселе жəне біздің қазіргі таңдағы көзқарасымыз қалай да алға кеткенімен Ж.М.Əбділдиннің еңбегі өзінде өзінің жасампаздық импульсін сақтайтындығына ешқандай күмəн жоқ», — деді Г.В.Лобастов [1].
2009

Философиялық дүниетанымды құрайтын негізгі философиялық сұрақтар болуы тиіс. Бұл сұрақтарды кейде философияның басты мəселесі деп жатамыз. Бірақ философияның басты сұрақтары шектеулі емес. Əлемде қаншама құпия сыр болса, сонша сұрақ болуы тиіс. Шəкəрімнің де өз философиясының сұрақтары бар. Шəкəрім дүниетанымының кеңістігі қандай философиялық сұрақтарды қамтиды? Бұл жайында айтпас бұрын философияның басты мəселесі деген сұраққа қысқаша тоқтала кетейік.
2009

Кең тұрғыда білім беру дегеніміз — бұл тұлғаның қалыптасуы, оның əлеуметтенуі жəне адамды қоғам өміріне дайындау. Білім қоғамның негізгі функциясы ретінде адам мен қоғамға байланысты мəдени, əлеуметтік, экономикалық, азаматтық жəне этикалық қызметтерді атқарады. Ол əрбір адам үшін, сонымен бірге əрбір қоғам үшін қажетті саланың бірі екендігін жəне де қоғамның кез келген саласы, оның ішінде экономика, əлеуметтік т.б. салалар мемлекеттің білім жүйесіне тəуелді. Білім жүйесінде ғасырлар бойы қалыптасқан нормаларды, тəжірибелерді, «ноу-хауларды»  ұрпақтан ұрпаққа бере отырып, сонымен қатар жаңа да өзгерістерді қоғам талап етеді. Білім қоғамды алға қарай итермелейтін белгілі бір потенциалды қалыптастырады. Білім халықтардың өркениетті ерекшелігін тасымалдаушы жəне тарихи тұрақтылықты қамтамасыз етуші жүйе болып табылады.
2010

Разделы знаний

Биология

Биология бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  ғылыми және тәжірибелі биология бойынша көптеген мақалалар мен баяндамаларды таба аласыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында қазіргі билогияның негіздері, тарихы,  зерттеу бағыттары мен ғылыми зерттеулердің нәтжелері және биология ғылымының басқа да бөлімдері жайлы толық анықтама береді.

Медицина

Совокупность наук о болезнях, их лечении и предупреждении.

Педагогика

Бұл бөлімде сіздер педагогика пәні бойынша көптеген тақырыптарға арналған мақалалар мен баяндамаларды таба аласыз. Бұл мақалалар сіздерге түрлі педагогика жайлы ғылыми жұмыстарды жазуға бағыт-бағдар бере отырып, жаңа ғылыми ашылымдар мен тәжірибелік зерттеулердің нәтижелерін танып-білуге көмектеседі.

Психология

Психология бөлімінде психология пәні, міндеттері мен мақсаттары, психикалық құбылыстардың пайда болу заңдылықтары, психология бөлімінің тармақтары, психология ғылымының пайда болу тарихы, қалыптасуы және психологияның басқа да тақырыбындағы қызықты мақалаларды таба аласыздар. 

Социология

 Бұл бөлімде социология немесе әлеуметтану ғылымы жайлы, қоғамның қалыптасуы, жұмыс істеуі және даму заңдылықтары туралы мақалалар қарастырылған. 

Тарих

Бұл бөлімде сіздер тарих ғылымының түрлі тақырыбына жазылған көптеген ғылыми мақалаларды таба аласыздар. Бұл мақалалар сіздерге рефераттар мен баяндамаларды жазуға көмектеседі.

Техникалық ғылымдар

Мұнда келесідей ғылыми мақалалар жарияланады: физика-математикалық , химиялық, гелогия-минерология, техникалық және гуманитарлық ғылымдардың өзекті  мәселелері, ғылыми конференциялардың, семинарлардың материалдары, ғылыми-техникалық комиссияның қағидалары, техникалық білімнің мәселелері.

Филология

 Бұл бөлімде филология пәні жайлы, филологияның түрлі тақырыбына жазылған мақалалардың жиынтығы қарастырылған. 

Философия

Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  философия пәні бойынша ғылыми мақалалар. Бұл бөлімде қоғам тану жайлы көзқарастар, сонымен қатар қазақ халқының ұлы тұлғаларының философиялық көзқарастары келтірілген.

Халықаралық қатынастар

Халықаралық  қатынастар  бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында халықаралық қатынастарды дамытудың жолдары мен оларды дамытудағы негізгі алғышарттарды қарастырады. Халықаралық экономикалық қатынастардың мемлекетті дамытудағы ролі мен маңызын ашып көрсетеді.  Мұнда сіздер халықаралық қатынастар, сыртқы экономикалық саясат тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Экология

Экология

Экономика

Экономика бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды дамытудың жолдарын қарастырады.  Мұнда сіздер экономика, экономикалық теория тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Құқық

Құқық бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында құқық туралы жалпы түсінікті ашады, құқықтық қоғамның қалыптасып дамуы жайлы және оның маңызын қарастырады. Мұнда сіздер құқық пәні тақырыбында жазылған көптеген материалдарды таба аласыздар.