АННОТАЦИЯ
Жұмыстың мақсаты: жергілікті перитонитті науқастардың «шығын - пайда» көрсеткішінің хемилюминесценттік уыттану көрсеткішінің нышандарына және дәрілік заттардың құнына байланысты фармакотерапиялық кешендердің әсерінен өзгеруі.
Он күндік бақылау уақытында фармакотерапиялық кешендердің әсерінен бірінші топтағы сырқаттардың қан гемолизатындағы ХЛУК мәні антибиотикотерапияның әсерінен меншікті тиімділігі 30,7%-ға тең болады, екінші, үшінші және төртінші топтардағы меншікті тиімділігі 40%, 60,7% және 58%-ға тең болады. Антибиотикотерапияны иммуномодиулинмен қиылыстырып қолданғанда ХЛУК салыстырмалы сәйкес топтарына қарағанда 88,9 %-ға және 51,7%-ға сәйкес төмендеді.
Бірінші емдік топта «шығын-пайдалы» көрсеткішін қан гемолизатының ХЛУК , емдік тиімділігі және сырқаттың толық құны арқылы анықтағанда 2735,9 тенгеге тең болады,ал 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтарда 2202,9 тенге,1377,8 тенге және 1629,9 тенгені құрады, яғни бірінші емдік топтың көрсеткішін 100 %-ға тең деп есептегенде 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтардың көрсеткіштері 22,5 %-ға ,49,6 %-ға және 42,2 %-ға төмендейді. Меншікті тиімділік көрсеткіштері иммуномодулинді топтарда сәйкес антибиотикті топтарға қарағанда 62,8 %-ға және 97,7 %-ға өседі, ал оның «шығын-пайдалы» көрсеткішітерін аурудың толық құны арқылы анықтағанда иммуномодулинді топтарда сәйкес антибиотикті топтарға қарағанда 41,2 % ға және 35,7 % ға төмендейді.
Кілт сөздері: жергілікті перитонит,«шығын - пайда» көрсеткіші, хемилюминесценттік уыттану көрсеткіші, дәрілік заттардың құнына .
Мәселенің өзектілігі. Бүгінгі таңда денсаулық сақтаудың ең бір өзекті мәселелеріне дәрілік заттарды тиімді, оңтайлы фармакотерапиялық кешендерді қолданып, сырқатарға ең қолайлы емдік шараларды енгізіп, олардың емдік қасиеттерін жоғарғы деңгейге көтеріп,ем сапасын жақсартып, дәрілердің жанама әсерлерін алдын-алу шараларын енгізу және болд4,5]..
Жұмыстың мақсаты: жергілікті перитонитті науқастардың «шығын - пайда» көрсеткішінің хемилюминесценттік уыттану көрсеткішінің нышандарына және дәрілік заттардың құнына байланысты фармакотерапиялық кешендердің әсерінен өзгеруі
. Зерттелген топтар және зерттеу әдістері. Жұмыстың міндеттеріне сәйкес 50 дені сау адам және жергілікті перитонитпен ауыратын 120 науқас зерттеуге алынды. Олар фармакотерапиялық кешендермен емдеуге байланысты төрт топқа бөлінді. 1-топтағы сырқаттар: Фтк-1: метрогил (100мл), гентамицин (80мг). 2-топ: Фтк-2: метрогил (100мл) цефамизин (1,0мг), 3-топ: Фтк-3: метрогил (100мл) цефамизин (1,0мг), иммуномодулин (1мл), 4-топ Фтк-4: метрогил (100мл), гентамицин (80мг) және иммуномодулин (1мл) дәрілерін нұсқау бойынша күнара бір рет қабылдады. Емдеу - бақылау мерзімі 10 күн. Жұмыстың міндеттеріне сәйкес 50 дені сау адам және жергілікті перитонитті 120 сырқаттар алынды. Фармакотерапиялық кешендердің фармакоэкономикалық жағдайын зерттеу үшін дәрілік заттардың бағаларын «Еврофарма» фирмасының құны арқылы зерттедік. Есептеу стандарттық әдіс бойынша зерттелінді Қан плазмасының хемилюминесценттік қасиеттері Орманов Н.Ж. [3] әдісімен анықталды [5,6]. Бұл зерттеулер емге дейін,3, 5 ,7 күн және 10 күннен кейін қолданылды.
Перитонитті наукастар канындагы эндогенді уыттанудын. дежгейін аныктау %<шін хемилюминесценттік уыттану көрсеткіші (ХЛУК) келесі формула аркылы аныкталынды:
ХЛСЖ + ХЛИЖЖЖҚ + АТРТЖ
ХЛУК=
3
м±ндагы: ХЛ - хемилюминесценция, СЖ - спонтанды жаркырау, ИЖЖЖҚ - иницирленген жаркыраудың жалпы жарық қосындысы, АТРТЖ - асқын тотық радикалдарының түзілу жылдамдыгы.Зерттеу нәтижелері.Жергілікті перитонитті науқастардың «шығын - пайда» көрсеткішінің ХЛУК санының нышандарына байланысты фармакотерапиялық кешендердің әсерінен өзгеруі 1 - кестеде көрсетілген.
Он күндік бақылау уақытында фармакотерапиялық кешендердің әсерінен бірінші топтағы сырқаттардың қан гемолизатындағы ХЛУК мәні антибиотикотерапияның әсерінен 2,6±0,13шб 1,80±0,08 шб төмендейді, яғни меншікті тиімділігі 30,7%-ға тең болады, екінші, үшінші және төртінші топтардағы бұл көрсеткіш, 1,56±0,08 шб, 1,02±0,06 шб және 1,09±0,08 шб төмендейді және меншікті тиімділігі 40%, 60,7% және 58%-ға тең болады.
Антибиотикотерапияны иммуномодиулинмен қиылыстырып қолданғанда ХЛУК салыстырмалы сәйкес топтарына қарағанда 88,9 %-ға және 51,7%-ға сәйкес төмендеді.
Бірінші емдік топта «шығын-пайдалы» көрсеткішін қан гемолизатының ХЛУК және емдік тиімділігі арқылы анықтағанда 97,9 тенгеге тең болады,ал 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтарда 199,5 тенге,134,6 тенге және 55,18тенге ні құрады,яғни бірінші емдік топтың
көрсеткішін 100 %-ға тең деп есептегенде 2-ші және 3-ші емдік топтардың көрсеткіштері 103,7 %-ға және 37,5 %-ға өссе, 4-ші топта керісінше 42,6 %-ға төмендейді.Меншікті тиімділік көрсеткіштері иммуномодулинді топтарда сәйкес антибиотикті топтарға қарағанда 88,9%-ға және 51,8%-ға өседі, ал оның «шығын-пайдалы» көрсеткіші иммуномодулинді топтарда сәйкес антибиотикті топтарға қарағанда 45,6%ға және 42,5% ға төмендейді.
Кесте 1 - Жергілікті перитонитті науқастардың «шығын - пайда» көрсеткішінің ХЛУК нышандарына және дәрілік заттардың құнына байланысты фармакотерапиялық кешендердің әсерінен өзгеруі
|
Топтар |
«тиімді» мәні ( шб) |
Меншікті тиімділігі % |
10 күн ішіндегі Емдік жинақтық шығыны (тенгемен) |
«шығын-пайда» коэффициенті ( тенгемен) |
|
ФТК-1 n = 30 |
1. 2,6±0,13 2. 1,80±0,08 |
30,7 |
3008,0 |
97,9 |
|
ФТК-2 n = 30 |
1. 2,6±0,13 2. 1,6±0,08 |
38,5 |
7980,0 |
207,2 |
|
ФТК-3 n = 30 |
1. 2,6±0,13 2. 1,02±0,06 |
60,7 |
8172,5 |
134,6 |
|
ФТК-4 |
1. 2,6±0,13 2.1,3±0,08 |
50 |
3200,5 |
64,0 |
Ескерту.1-емге дейінгі кеөрсеткіші.2- емнен кейінгі көрсеткіші
Сонымен зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтер ФТК -3 және ФТК-4 (антибиотиктер және иммуномодулин) емдік әсерінің «шығын-пайда» көрсеткіші ең кіші мәнге тең болады
Жергілікті перитонитті науқастардың «шығын - пайда» көрсеткішінің ХЛУК санының нышандарына және науқастыяң толық құнына байланысты фармакотерапиялық кешендердің әсерінен өзгеруі 3 - кестеде көрсетілген.
Он күндік бақылау уақытында фармакотерапиялық кешендердің әсерінен бірінші топтағы сырқаттардың қан гемолизатындағы ХЛУК мәні антибиотикотерапияның әсерінен меншікті тиімділігі 30,7%-ға тең болады, екінші, үшінші және төртінші топтардағы меншікті тиімділігі 40%, 60,7% және 58%-ға тең болады. Антибиотикотерапияны иммуномодиулинмен қиылыстырып қолданғанда ХЛУК салыстырмалы сәйкес топтарына қарағанда 88,9 %-ға және 51,7%-ға сәйкес төмендеді.
Кесте 2 - Жергілікті перитонитті науқастардың «шығын - пайда» көрсеткішінің ХЛУК нышандарына және аурудың толық құнына байланыс -ты жағдай
Бірінші емдік топта «шығын-пайдалы» көрсеткішін қан гемолизатының ХЛУК , емдік тиімділігі және сырқаттың толық құны арқылы анықтағанда 2735,9 тенгеге тең болады,ал 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтарда 2202,9 тенге,1377,8 тенге және 1629,9 тенгені құрады, яғни
|
Топтар |
«тиімді» мәні ( шб) |
Меншікті тиімділігі % |
Аурудың толық құны (тенге) |
«шығын-пайда» коэффициенті ( тенгемен) |
|
ФТК-1 n = 30 |
1. 2,6±0,13 2. 1,80±0,08 |
30,7 |
83993,7 |
2735,9 |
|
ФТК-2 n = 30 |
1. 2,6±0,13 2. 1,6±0,08 |
38,5 |
84811,9 |
2202,9 |
|
ЙФТК-3 n = 30 |
1. 2,6±0,13 2. 1,02±0,06 |
60,7 |
83632,2 |
1377,8 |
|
ФТК-4 |
1. 2,6±0,13 2.1,3±0,08 |
50 |
81499,8 |
1629,9 |
Ескерту.1-емге дейінгі кеөрсеткіші.2- емнен кейінгі көрсеткіші
бірінші емдік топтың көрсеткішін 100 %-ға тең деп есептегенде 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтардың көрсеткіштері 22,5 %-ға ,49,6 %-ға және 42,2 %-ға төмендейді.
Меншікті тиімділік көрсеткіштері иммуномодулинді топтарда сәйкес антибиотикті топтарға қарағанда 62,8 %-ға және 97,7 %-ға өседі, ал оның «шығын-пайдалы» көрсеткішітерін аурудың толық құны арқылы анықтағанда иммуномодулинді топтарда сәйкес антибиотикті топтарға қарағанда 41,2 % ға және 35,7 % ға төмендейді.
Сонымен зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтер ФТК -3 және ФТК-4 (антибиотиктер және иммуномодулин) емдік әсерінің «шығын-пайда» көрсеткіштері сәйкес антибактериалды топтармен салыстырғанда төмендейді және ең кіші көрсеткіші төртінші емдік (метрогил, гентамицин және иммуномодуллин) топта орын алды, яғни бір науқасты толық емдеуге кететін шығынның ең кіші мөлшері төртінші топта орын алып (1363,7 т.) 1-ші,2-ші және 3-ші топтарға қарағанда үнемделінген шығынның мөлшері 1372,2 тенгеге, 756,6 тенгеге және 41,1 тенгеге тең болды.
ҚОРЫТЫНДЫ
- Бірінші емдік топта «шығын-пайдалы» көрсеткішін қан гемолизатының ХЛУК , емдік тиімділігі және сырқаттың толық құны арқылы анықтағанда 2735,9 тенгеге тең болады,ал 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтарда 2202,9 тенге,1377,8 тенге және 1629,9 тенгені құрады, яғни бірінші емдік топтың көрсеткішін 100 %-ға тең деп есептегенде 2-ші, 3-ші және 4-ші емдік топтардың көрсеткіштері 22,5 %-ға ,49,6 %-ға және 42,2 %-ға төмендейді.
- ФТК -3 және ФТК-4 (антибиотиктер және иммуномодулин) емдік әсерінің «шығын-пайда» көрсеткіштері сәйкес антибактериалды топтармен салыстырғанда төмендейді және ең кіші көрсеткіші төртінші емдік (метрогил, гентамицин және иммуномодуллин) топта орын алды, яғни бір науқасты толық емдеуге кететін шығынның ең кіші мөлшері төртінші топта орын алып (1363,7 т.) 1-ші,2-ші және 3-ші топтарға қарағанда үнемделінген шығынның мөлшері 1372,2 тенгеге, 756,6 тенгеге және 41,1 тенгеге тең болды.
ӘДЕБИЕТТЕР
- рманов Н.Ж., Жакипбекова Г.С., Құрбанов А.А., Кенжебекова А.Жергілікті перитонитпен ауыратын сырқаттардың фармакотерапиялық кешендердің фармакоэконимикалық
- жағдайын эритроциттердін. тұну жылдамдыгына (ЭТЖ) байланысты анықтағандағы жағдайы// Сборник трудов научно-практической конференции «Актуальные проблемы и профилактики профессиональной патологии и гигиена труда» посвященной памяти доктора медицинских наук, профессора АДИЛЬБЕКОВОЙ ДАРИГИ АЙДАНОВНЫ .3 МАЯ 2013 ГОДА Шымкент.2013,с.99-102
- рманов Н.Ж., Орманов Б.Н., Калиева А.К., Құрбанов А.А. Жергілікті перитонитпен ауыратын сырқаттардың фармакоерапиялық кешендердің фармакоэконимикалық жағдайын орта уытты молекуланың (ОУМ) денгейіне байланысты жағдайы // Сборник трудов научнопрактической конференции «Актуальные проблемы и профилактики профессиональной патологии и гигиена труда» посвященной памяти доктора медицинских наук, профессора Адильбековой Дариги Айдановны .3 мая 2013 года Шымкент.2013,с.102-107-
- Орманов Н.Ж., Әділбекова Д.А., Жумабаев У.А. Использования хемилюминесцентного свойства сыворотки (плазмы) крови для диагностики хронической интоксикации соединениями фосфора// Методическая рекомендация. -Шымкент,1993.-16с.