Другие статьи

Цель нашей работы - изучение аминокислотного и минерального состава травы чертополоха поникшего
2010

Слово «этика» произошло от греческого «ethos», что в переводе означает обычай, нрав. Нравы и обычаи наших предков и составляли их нравственность, общепринятые нормы поведения.
2010

Артериальная гипертензия (АГ) является важнейшей медико-социальной проблемой. У 30% взрослого населения развитых стран мира определяется повышенный уровень артериального давления (АД) и у 12-15 % - наблюдается стойкая артериальная гипертензия
2010

Целью нашего исследования явилось определение эффективности применения препарата «Гинолакт» для лечения ВД у беременных.
2010

Целью нашего исследования явилось изучение эффективности и безопасности препарата лазолван 30мг у амбулаторных больных с ХОБЛ.
2010

Деформирующий остеоартроз (ДОА) в настоящее время является наиболее распространенным дегенеративно-дистрофическим заболеванием суставов, которым страдают не менее 20% населения земного шара.
2010

Целью работы явилась оценка анальгетической эффективности препарата Кетанов (кеторолак трометамин), у хирургических больных в послеоперационном периоде и возможности уменьшения использования наркотических анальгетиков.
2010

Для более объективного подтверждения мембранно-стабилизирующего влияния карбамезапина и ламиктала нами оценивались перекисная и механическая стойкости эритроцитов у больных эпилепсией
2010

Нами было проведено клинико-нейропсихологическое обследование 250 больных с ХИСФ (работающих в фосфорном производстве Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции)
2010


C использованием разработанных алгоритмов и моделей был произведен анализ ситуации в системе здравоохранения биогеохимической провинции. Рассчитаны интегрированные показатели здоровья
2010

Специфические особенности Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции связаны с производством фосфорных минеральных удобрений.
2010

Қазақстанның батыс аймағындағы дәріханалық тәжірибенің жағдайы

Қазақстан Республикасы (бұдан әрі - ҚР) туралы деректердің ақпараттық талдауы дәріхана ұйымдарының Халықаралық дәріханалық практикаға (бұдан әрі – ХДП) халықаралық стандартқа өту жағдайын және болашағын бағалауға мүмкіндік берді, оның барысында артта қалған облыстардың қатарына Батыс Қазақстан облысы кіретіндігі анықталды.

Түйінді сөздер:дәріхана ұйымдары, сапалы дәрі-дәрмектер, дәріхананың тәжірибесі, GXP, GPP, Қазақстан Республикасының батыс аймағы

Кіріспе. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасындағы 8887 фармацевтикалық лицензия иегерлерінің 3%-ында фармацевтикалық тәжірибеге сертификаттар бар. «Дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың айналымы мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының 2018 жылғы 28 желтоқсандағы No 211-VІ Заңына сәйкес 69-бапқа сәйкес фармацевтикалық лицензия иелері үшін халықаралық стандартқа көшу GPP 2023 жылға дейін ұзартылды

Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап барлық дәріханалық ұйымдар дәріханалық практиканың халықаралық стандартына көшуі керек. Сондай-ақ, GDP және GPP сертификаттарының жарамдылық мерзімін екі ретті екі расталғаннан кейін 3-тен 5 жылға дейін ұзарту жоспарланып отыр, үшіншісі - шексіз.

Республикада жақсы дәріхана практикасы сертификаттарының иелерінің деректерін талдау Қазақстан Республикасының Батыс аймағы GPP стандартын қолданбайтын үштікке кіретінін көрсетті. GPP стандартын

Зерттеу мақсаты. Бұлжұмыстыңмақсаты - Ақтөбеқаласындағыдәріханаұйымдарыныңқызметін GPP халықаралықстандартыныңталаптарынасәйкестігінталдау.

Материалдар мен тәсілдер. Осы зерттеудідайындаубарысындасоциологиялықсауалнама (сұраққою) әдістері, соныменқатарсалыстыруәдістері, математикалық, статистикалықәдістер, сипаттауәдісі, логикалықәдісжәнет.б.

Зерттеудіңнегізгіматериалдары – дәріханалық тәжірибеге сәйкес дәрілік заттардың қауіпсіздігін бағалауды реттейтін нормативтікқұжаттартуралымәліметтер. Сондай-ақ «Миллениум», «Еврофарма» дәріханалар желісі сияқты Ақтөбе облысының дәріханалық ұйымдарынан, сондай-ақ денсаулық сақтау

105мекемелеріндегі дәріхана ұйымдарынан сұрау нәтижелері. Бұл зерттеуде сипаттамалық статистика қолданылды. Нәтижелер SPSS бағдарламалықжасақтамасыныңкөмегіменталданды (12.0 нұсқасы).

Нәтижелер мен пікірталас. 2020 жылдың 1 тоқсанныңаяғындағыжағдайбойыншареспубликадағы GPP халықаралық стандарт сертификаттарының 347 иегерлерініңішіненБатысҚазақстаноблысы 12% құрайды.

Қазақстандахалықаралықстандартқакөшу 2016 жылыболды, бірақБатысаймағында оны жүзегеасыру тек 2017 жылыбасталды [5]. 2017 жылыстандарттыенгізгендәріханалардың саны - 27. 2018 жылы жағдай өзгерді және стандартқакөшкендәріханалар саны екіесегеөсті, бұл 3,2% құрады.

ӘлеуметтанулықсауалнамафармацевтикалықұйымдардыҚазақстанРеспубликасыныңБатысаймағынатәнха лықаралықстандартқаөтукезіндетежейтіннегізгісебептер мен рычагтардыанықтаумақсатындажүргізілді.

Тиістідәріханатәжірибесіненгізушеңберіндежүргізілгенжұмыстардыңнәтижелерінтексеружәнеталдаунәти жесінде 100-ге жуықфармацевтер мен дәріханаұйымдарыныңбасшыларыәңгімелесті. Сауалнама мемлекеттік және коммерциялық сектордағы фармацевтер мен дәріхана менеджерлері арасында жүргізілді. Зерттеуге 6 айдан 35 жасқадейінгіжұмысөтілі бар фармацевтерқатысты

«БіздіңмемлекетіміздеGPP-ніңнегізгіережелеріқайжылықабылданғанынбілесізбе?» Деген сұраққа респонденттердің 85%-ы білеміздепжауапберді, 10%-ы жауап беруге қиналды және 5%-ы халықаралық GPP стандарты туралы білмейді, бұл бізге Респонденттердің 15%-ы дәріхана тәжірибесінің жақсы стандартын білмейді. (1- сурет).

Бізсондай-ақреспонденттергебағаберудісұрадық, қазіргі кезде олардың дәріханалық ұйымы GPP іске асырудың қай сатысында тұр.

Коммерциялықжәнемемлекеттіксектордағыфармацевтикалықұйымдардыңреспонденттерініңбасымкөпшіл ігі, атапайтқанда 39% олардыңұйымыGPPіскеасырудыңбастапқысатысындаекенінжәне 27%-ы жартылай дайын деп жауапберді (2-сурет).

106

Төменде диаграмма түрінде дәріханалардың Қазақстан Республикасының Батыс аймағындағы GPP стандартына ұзақ уақыт ауысуының негізгі себептері келтірілген. Респонденттердің 38%-ы стандартты жұмыс процедураларын (бұдан әрі - СЖП) әзірлеу қиын, 26% фармацевтерді GPP стандарттары бойынша оқыту қажеттілігі туралы пікірге келді (3-сурет).

Соныменқатар менеджерлер мен фармацевтердіңөздерінен GPP халықаралық стандартының негізгі ережелеріненхабардарлығынбағалаудысұрадық. Көптегенжағдайлардадәріханаұйымдарыныңменеджерлерімен директорларыфармацевтер ДЖТ (дәріхананыңжақсытәжірибесі) халықаралық стандартынішінарабіледідеп жауапберді. Фармацевтердің 77%-ы өздерістандарттыңбарлықаспектілерінбілетіндіктерінесенімдіболғанымен, олардәріханалықпрактиканыңхалықаралықстандарттарыннақтықолданбайды.

107

Дәріханаұйымықызметкерлерінің GPPстандарттарытуралыбілімдеріннеғұрлымегжей-тегжейлізерделеу үшінбізкелесісұрақтарғажауапберудісұрадық: стандарттыжұмыспроцедураларынжасауғақұжаттықнегізретінде

Фармацевтер GPP халықаралықстандартыныңнегізгіережелерінбілгенінеқарамастан, олар әлі күнге дейін стандарттыжұмыспроцедураларынжазудыңнегізгімеханизмінтүсінбейді, сондықтан халыққа фармацевтикалық көмектіңтиістітүрінхалыққакөрсетеалмайдыжәнедәрі-дәрмектерді фармацевтикалық дамудың қазіргі заманғыүрдістеріталапететінсапалытүрдесатаалмайды.GPP халықаралық стандартына көшу шеңберіндегі мемлекетіміздің нарығы.

108

«Сіздің дәріхана ұйымыңызда қандай стандартты операциялық процедуралар сипатталуы керек?» Деген сұраққа респонденттердің 30%-ы дәрі-дәрмектерді, медициналық мақсаттағы бұйымдард сақтау процедурасына, 40%- кежуығыдәрі-дәрмектерді, медициналық мақсаттағы бұйымдарды халыққа беру процедураларына жауапберді. Мәліметтерді талдау көрсеткендей, ұзақауысудың негізгі факторларының бірі - GPP стандарт- тарынасәйкесфармацевтикалықкөмеккөрсетудіңзаманауиталаптарынакадрлардыжергіліктіжердеоқытудыңболма уы. Респонденттердің 63% -ыныңпікірінше, дәріханаұйымдарындаСЖПқұруғажауаптыадам бар.

Дәріхана ұйымының көптеген қызметкерлеріне GPP стандарты талаптары аясында халыққа фармацевти- калық көмектің қосымша түрлерін ұсыну қиынға соғады. Олардыңбірі – тұтынушымен белгілі бір мәселелер бойынша консультация алуүшін жеке кеңсенің болуы.

109

ҚазақстанРеспубликасыДенсаулықсақтаужәнеәлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 27 мамырдағыNo 392 «Жақсыфармацевтикалықтәжірибенібекітутуралы» қаулысына енгізілген өзгертулерге сәйкес міндетті фармацевтикалық практика (GPP) стандартының талаптарына сәйкес орындалатын медициналық қызметтертуралыміндеттідиагностикалықзерттеулержәнебасқаережелералыныптасталды.

GPP стандартына міндетті сәйкестік мерзімі кейінірекмерзімгеауыстырылғанынақарамастан, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі дәріханаларды ынталандыру құралдарын енгізуде. Мысалы, Еуропалық қайтақұружәне даму банкі (бұданәрі - ЕҚҚДБ) Қазақстан Республикасыныңүкіметіменбірлесіп, компанияның халықаралық стандарттарды (GxP) енгізуге кеткеншығындарын ішінара өтеуүшін 10 мыңе уроғадейін гранттар ұсынады. Бұл біздің мемлекет дәріхана ұйымдарына дәріханалық практиканың халықаралық стандарттарына көшу аясында қаржылық компонентті шешуге мүмкіндік беретіндігін көрсетеді.

Қорытынды: Осылайша, GPP стандартын дәрілік заттар айналымы субъектілері бойынша енгізу процесін зерттеп, талдайотырып, бізҚазақстанРеспубликасыныңБатысаймағынарттақалған 3 аймақтың қатарына қосудың басты себептері, біріншіден, фармацевтердің GPP стандартының ережелерімен хабардар болмауы, ең білімдері әкімшілік және басқару персоналы болып табыладыдеген қорытынды жасауға болады. Екіншіден, дәріхана ұйымдарында жауапты адамдар болғанына қарамастан, СЖП құру қиын. Үшіншіден, үй-жайларды GPP стандартының талаптарына сәйкес қайта жоспарлауға қаражаттың жетіспеушілігі.

Әдебиеттер

  1. «Дәрігерліктәжірибе» ҚазақстанРеспубликасыныңмемлекеттік стандарты. ҚР СТ 1615-2006.
  2. А.Р. Шопабаева, О. Н. Евтушенко, А.Р. ТөлегеноваҚазақстандықдәріханалардың ЖДП стандарттарынакөшуінедайындықтыталдау // ҚазҰМУхабаршысы. 2014. - № 5 - б. 165-167.
  3. «Жақсы фармацевтикалықтәжірибенібекітутуралы» ҚазақстанРеспубликасыДенсаулықсақтаужәнеәлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 27 мамырдағыNo 392 бұйрығы. - [портал http://adilet.zan.kz].
  4. «Халықденсаулығыжәнеденсаулықсақтаужүйесітуралы» ҚазақстанРеспубликасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегіNo 193-IV ЗРК кодексітолықтырумен. жәнеайн. 2020 жылғаарналған.
  5. ҚазақстанРеспубликасыхалқыныңденсаулығыжәнеденсаулықсақтауұйымдарының 2017 жылғықызметі. - 2018: Статистикалықжинақ / Қайдар Е.Қ., Кеңесова А.А., Юрченко И.В., Сабыров [жәнебасқалар]; ред. Біртанов Е.А., Цой А.В., Есмағамбетова А.С., Абдикаримова Д.А., Каптагаева А.К., Бекшин Ж.М.-Астана: ҚР МХ, 2018.-353 б.
  • Жыл: 2020
  • Қала: Шымкент
  • Категория: Медицина

Разделы знаний

Биология

Биология бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  ғылыми және тәжірибелі биология бойынша көптеген мақалалар мен баяндамаларды таба аласыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында қазіргі билогияның негіздері, тарихы,  зерттеу бағыттары мен ғылыми зерттеулердің нәтжелері және биология ғылымының басқа да бөлімдері жайлы толық анықтама береді.

Медицина

Совокупность наук о болезнях, их лечении и предупреждении.

Педагогика

Бұл бөлімде сіздер педагогика пәні бойынша көптеген тақырыптарға арналған мақалалар мен баяндамаларды таба аласыз. Бұл мақалалар сіздерге түрлі педагогика жайлы ғылыми жұмыстарды жазуға бағыт-бағдар бере отырып, жаңа ғылыми ашылымдар мен тәжірибелік зерттеулердің нәтижелерін танып-білуге көмектеседі.

Психология

Психология бөлімінде психология пәні, міндеттері мен мақсаттары, психикалық құбылыстардың пайда болу заңдылықтары, психология бөлімінің тармақтары, психология ғылымының пайда болу тарихы, қалыптасуы және психологияның басқа да тақырыбындағы қызықты мақалаларды таба аласыздар. 

Социология

 Бұл бөлімде социология немесе әлеуметтану ғылымы жайлы, қоғамның қалыптасуы, жұмыс істеуі және даму заңдылықтары туралы мақалалар қарастырылған. 

Тарих

Бұл бөлімде сіздер тарих ғылымының түрлі тақырыбына жазылған көптеген ғылыми мақалаларды таба аласыздар. Бұл мақалалар сіздерге рефераттар мен баяндамаларды жазуға көмектеседі.

Техникалық ғылымдар

Мұнда келесідей ғылыми мақалалар жарияланады: физика-математикалық , химиялық, гелогия-минерология, техникалық және гуманитарлық ғылымдардың өзекті  мәселелері, ғылыми конференциялардың, семинарлардың материалдары, ғылыми-техникалық комиссияның қағидалары, техникалық білімнің мәселелері.

Филология

 Бұл бөлімде филология пәні жайлы, филологияның түрлі тақырыбына жазылған мақалалардың жиынтығы қарастырылған. 

Философия

Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  философия пәні бойынша ғылыми мақалалар. Бұл бөлімде қоғам тану жайлы көзқарастар, сонымен қатар қазақ халқының ұлы тұлғаларының философиялық көзқарастары келтірілген.

Халықаралық қатынастар

Халықаралық  қатынастар  бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында халықаралық қатынастарды дамытудың жолдары мен оларды дамытудағы негізгі алғышарттарды қарастырады. Халықаралық экономикалық қатынастардың мемлекетті дамытудағы ролі мен маңызын ашып көрсетеді.  Мұнда сіздер халықаралық қатынастар, сыртқы экономикалық саясат тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Экология

Экология

Экономика

Экономика бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды дамытудың жолдарын қарастырады.  Мұнда сіздер экономика, экономикалық теория тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Құқық

Құқық бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында құқық туралы жалпы түсінікті ашады, құқықтық қоғамның қалыптасып дамуы жайлы және оның маңызын қарастырады. Мұнда сіздер құқық пәні тақырыбында жазылған көптеген материалдарды таба аласыздар.