Другие статьи

Цель нашей работы - изучение аминокислотного и минерального состава травы чертополоха поникшего
2010

Слово «этика» произошло от греческого «ethos», что в переводе означает обычай, нрав. Нравы и обычаи наших предков и составляли их нравственность, общепринятые нормы поведения.
2010

Артериальная гипертензия (АГ) является важнейшей медико-социальной проблемой. У 30% взрослого населения развитых стран мира определяется повышенный уровень артериального давления (АД) и у 12-15 % - наблюдается стойкая артериальная гипертензия
2010

Целью нашего исследования явилось определение эффективности применения препарата «Гинолакт» для лечения ВД у беременных.
2010

Целью нашего исследования явилось изучение эффективности и безопасности препарата лазолван 30мг у амбулаторных больных с ХОБЛ.
2010

Деформирующий остеоартроз (ДОА) в настоящее время является наиболее распространенным дегенеративно-дистрофическим заболеванием суставов, которым страдают не менее 20% населения земного шара.
2010

Целью работы явилась оценка анальгетической эффективности препарата Кетанов (кеторолак трометамин), у хирургических больных в послеоперационном периоде и возможности уменьшения использования наркотических анальгетиков.
2010

Для более объективного подтверждения мембранно-стабилизирующего влияния карбамезапина и ламиктала нами оценивались перекисная и механическая стойкости эритроцитов у больных эпилепсией
2010

Нами было проведено клинико-нейропсихологическое обследование 250 больных с ХИСФ (работающих в фосфорном производстве Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции)
2010


C использованием разработанных алгоритмов и моделей был произведен анализ ситуации в системе здравоохранения биогеохимической провинции. Рассчитаны интегрированные показатели здоровья
2010

Специфические особенности Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции связаны с производством фосфорных минеральных удобрений.
2010

Құрсақ қуысы ағзаларының жіті хирургиялық аурулары

Түйін

Құрсақ қуысы мүшелерінің жіті хирургиялық аурулары бар науқастарға көрсетілетін хирургиялық қызметтердің сапасын арттыру, мүгедектік пен өлім-жітімді азайту жолдары ұсынылады.

Алғаш рет асқазан-ішектен қан кеткен пациенттер хирургиялық бейіндегі мамандарға тек 26,7% жағдайда, ал 72,0% - терапиялық бейіндегі мамандарға және 1,3% - басқа мамандарға жүгінген. Асқазанның немесе он екі елі ішектің ойық жаралы ауруымен ауыратын науқастардың арасында хирургиялық бейіндегі мамандарға жүгіну тек 28,3% жағдайда, терапиялық бейіндегі мамандарға - 69,9% жағдайда, басқа мамандарға - 1,8% жағдайда тіркелді. Жедел холецистит кезінде терапиялық бейіндегі дәрігерлерге 16,3% жағдайда, хирургиялық бейіндегі дәрігерлерге-83,7%; жедел панкреатит кезінде-тиісінше 3,0% және 95,7% жағдайда.

Жынысына байланысты іш қуысының жедел хирургиялық патологиясымен сырқаттанушылық деңгейінде кейбір айырмашылықтар анықталды. Атап айтқанда, әйелдер арасында жіті панкреатит пен жіті холециститпен сырқаттанушылық деңгейі ерлерге қарағанда 2,8 және 4,6 есе жоғары. Ал ерлерде асқазан мен он екі елі ішектің ойық жарасына шалдығу деңгейі әйелдерге қарағанда 2,9 есе жоғары (Р<0,05).

Кілт сөздері: мүгедектік, тірек-қимыл жүйесі, дәнекер тін, сауалнамалар, статистика, ересектер, Шымкент қаласы.

Кіріспе: Денсаулық сақтау саласының алдында тұрған ең маңызды міндеттердің бірі науқастарға көрсетілетін хирургиялық көмектің сапасын арттыру болып табылады. Бұл әсіресе құрсақ қуысы ағзаларының жіті хирургиялық аурулары кезінде маңызды. Бұл осы аурулардың медициналық-әлеуметтік сипатына және олардың салдары жиі өлім-жітімге әкелетіндігіне тікелей байланысты. Соңғы онжылдықта осы мәселеге назар аударыла бастағанымен оның өзектілігі төмендемей, асқазан-ішектен қан кету, өт тасы ауруы, жедел панкреатитпен ауыратын науқастар санының едәуір өсуі байқалады.

Мәселенің маңыздылығы диагноз қою, осы ауруларды кешенді емдеу саласындағы айтарлықтай алға жылжушылыққа қарамастан шешімін таппаған бірқатар мәселелер бар (науқастарды ауруханаға уақтылы жатқызбау, хирургиялық емдеудің кеш басталуына байланысты отадан кейінгі асқынулардың өсуі, емдеу ұзақтығының және өлім-жітімнің артуы). Іш қуысының жедел хирургиялық аурулары бар науқастарды ауруханаға жатқызу кезінде туындайтын клиникалық және ұйымдастырушылық мәселелерді талдауға арналған әдебиет көздердін зерттеу арқылы осы аурулар тобын емдеудің қолайлы болжамы мен нәтижесін анықтауға болады. Құрсақ қуысы ағзаларының жедел хирургиялық патологиясы бар науқастарға ғалымдар тарапынан медициналық-әлеуметтік тұрғыда толық баға берілмеген.

Іш қуысының асқазан-ішектен қан кету, өт тасы ауруы, жедел панкреатитпен ауыратын науқастар санының едәуір өсуі байқалады осы науқастарды емдеуді оңтайландыру жолдарын анықтау.

Материалдар мен зерттеу әдістері:

Құрсақ қуысы ағзаларының жіті хирургиялық аурулары бар науқастарға Шымкент қаласындағы жедел медициналық көмек ауруханаларының хирургиялық көмек көрсету жұмыстарын статистикалық деректерге сүйене отырып зерделеу.

2017-2020 жж. динамикасында Шымкент қаласындағы емдеу-алдын алу мекемелерінің барлық түрлеріне халықтың жүгінуінің деректері бойынша хирургиялық профильдегі мамандарға бару деңгейі мен құрылымын және іш қуысы мүшелерінің жедел хирургиялық патологиясымен сырқаттанушылықты зерттеу жүргізілді. Зерттеуде материалдарындағы статистикалық деректерді салыстыру мақсатында 2017-2018 жылдар мәліметі жеке, 2019-2020 жылғы мәліметтер жеке салыстырмалы кестелерде келтірілді. Шымкент қаласының хирургиялық қызметі қала тұрғындарына шұғыл және жоспарлы мамандандырылған және жоғары технологиялық медициналық көмек көрсететін көп бейінді стационарлардың (№1 ҚКА, №2 ГБ, №3 ГБ) 5 хирургиялық бөлімшелерімен және "Доктор Орынбаевтың медициналық орталығы" ЖШС жеке клиникаларымен, "Дау-Мед клиникасы" ЖШС, "DL-эко" көпсалалы клиникасымен ұсынылған.

Іштің барлық жедел хирургиялық ауруларының ерекшелігі - ауырсыну процесінің тез және прогрессивті дамуы және науқастың жағдайының нашарлауында. Демек, науқасты осы аурулармен қалпына келтіру үшін ерте диагноз қою, ерте ауруханаға жатқызу және шұғыл немесе шұғыл хирургия қажет.

Жедел іштің ауруларын ерте диагностикалау үшін келесі факторлар үлкен маңызға ие: аурудың шағымдары мен тарихымен егжей-тегжейлі танысу, пропедевтиканың барлық ережелерін сақтай отырып, науқасты педантикалық объективті тексеру, клиникалық белгілерді және тексеру кезінде алынған барлық деректерді мұқият талдау, оларды кейіннен синтездеу, диагнозды анықтау және емдеу-тактикалық шешім қабылдау.

Нәтижесі мен практикалық маңыздылығы: Құрсақ қуысы ағзаларының жіті хирургиялық аурулары бар науқастарға көрсетілетін хирургиялық қызмет сапасын арттыру, мүгедектік пен өлім- жітім санын азайту жолдары ұсынылады.

1 кесте - Шымкент қаласы бойынша шұғыл хирургиялық қызметі

Шымкент қаласы бойынша шұғыл хирургиялық қызмет

МҰ атауы

Түскендер

Шұғыл оталар саны

Қайтыс болғандар

Отадан кейін қайтыс болғандар

Қайта жасалған оталар саны

2017

2018

2017

2018

2017

2018

2017

2018

2017

2018

ҚКА №1

ХБ №1

2669

1325

1895

929

70

61

32

16

4

0

ҚКА №1

ХБ №2

2116

1680

1889

1418

52

43

19

43

6

3

ҚКА №1

ХБ №3

 

711

 

511

 

25

 

19

 

11

ҚА №2

934

1076

531

373

3

10

3

6

0

0

ҚА №3

763

771

334

334

3

3

1

1

0

0

БАРЛЫҒЫ

6482

5563

4649

3565

128

142

55

85

10

14

Ауырған жарық және ішектің жіті кедергісі сияқты ауруларда науқастардың барлық өтініштері хирургиялық бейінді мамандарына қатысты болды. Жұмыста емдеу деректері бойынша іш қуысы мүшелерінің жедел хирургиялық ауруына талдау жасалады. Жасына және жынысына байланысты бұл көрсеткіштер әртүрлі болды.

2 кесте - Шымкент қаласы бойынша 2017-2018 жылдары қысылған жарыққа хирургиялық қызмет көрсетілуі

Қысылған жарық

МҰ атауы

Түскендер

Ота жасалғандары

Қайтыс болғаны

Отадан кейінгі өлім-жітім

2017

2018

2017

2018

2017

2018

2017

2018

ҚКА №1 ХБ №1

100

93

100

93

0

3

0

3

ҚКА №1 ХБ №2

230

86

230

86

1

4

1

4

ҚКА №1 ХБ №3

-

-

-

-

-

-

-

-

ҚА №2

79

99

99

 

1

 

1

 

ҚА №3

16

25

16

25

0

0

0

0

БАРЛЫҒЫ

425

303

425

303

2

7

2

7

Зерттеу кезеңінде құрсақ қуысының жіті хирургиялық аурулар пайда болған кезде халықтың медициналық көмекке жүгіну мерзіміне әсер ететін жетекші факторларды зерттеу жүргізілді. Алынған мәліметтер негізінде олардың таралуы мен басқарылуына байланысты факторларды бөліп көрсете отырып, бағалау-болжау кестелері жасалды.

Жұмыста ақпарат жинаудың келесі әдістері қолданылды: медициналық

мекемелердегі алғашқы құжаттардан алынған мәліметтердің көшірмесі, ретроспективті бақылау т.б. Материалдарды өңдеу және талдау процесінде аналитикалық, әлеуметтік, жұптасқан, мұрағаттық әдістер, сондай-ақ санитарлық статистиканың заманауи әдістері қолданылды (көрсеткіштердегі айырмашылықтардың дұрыстығын бағалау, дисперсиялық, математикалық болжау әдісі). Материалды өңдеу кезінде компьютерлер қолданылды.

Жұмыста халықтың хирургиялық бейіндегі мамандарға баруына және іш қуысының жедел хирургиялық ауруларына алғашқы жүгінуіне талдау жасалады (емдеу- профилактикалық аурулардың барлық түрлеріне жүгіну деректері ірі қала жағдайында бекітілген).

Халықтың хирургиялық бейіндегі мамандарға келуі бір адамға 0,5 жағдайды құрағаны анықталды. Зерттеу кезеңінде осы мамандарға жүгіну 19,7% төмендегенін атап өткен жөн (р<0,05).

Жалпы алғанда, сондай-ақ жекелеген мамандықтар бойынша хирургиялық бейіндегі мамандарға баруды талдау кезінде зерттелген халықтың жынысын ескере отырып, жалпы хирургтарға жүгінудің үлес салмағы ерлерде де, әйелдерде де шамамен бір деңгейде екендігі анықталды. Алайда, травматолог-ортопедтерге, торакалды хирургтарға, проктологтарға бару ерлер арасында әйелдерге қарағанда тиісінше 1,7, 1,6 және 1,3 есе жоғары. Сонымен қатар, әйелдер арасында онколог-хирургтар мен кардиохирургтарға қатысу тиісінше 2,0 және 1,5 есе жоғары.

Құрсақ қуысы мүшелерінің жедел хиргиялық аурулары бар науқастардың бастапқы айналымы хирургиялық бейіндегі мамандарға әрдайым бола бермейтіні анықталды. Сонымен, жедел аппендицит кезінде 3,4% жағдайда науқастар алдымен терапевттерге, ал 96,6% жағдайда хирургтарға жүгінді.

Іш қуысының өткір хирургиялық аурулары бар науқастарды уақтылы ауруханаға жатқызу үшін қажетті жағдайларды оңтайландыру шараларын әзірлеу мақсатында іш қуысының жедел хирургиялық ауруына кешенді медициналық-әлеуметтік зерттеу жүргізілді. Хирургиялық бейіндегі мамандардың көмегіне жүгіну, іш қуысы мүшелерінің жедел хирургиялық патологиясымен сырқаттану көрсеткіштері 2017-2020 жылдардағы динамикада зерттелді. Аталған кезең аралығында халықтың бейінді хирург мамандарға жүгінуі 19,7% азайған. Хирургиялық бейіндегі жекелеген мамандарға келуді жеке бөліп қарастырсақ: 59,3% жағдай - жалпы хирургтарға, 24,5% - травматолог-ортопедтерге, 3,8% - урологтарға, 1,9% - тамырлы хирургтар мен проктологтарға, 1,5% - торакалды хирургтарға, 1,3% - онколог-хирургтарға және т.б.

Шымкент қаласы тұрғындарының осы мамандарға жүгінуі жынысына қарай да ерекшеленеді. Мәселен, травматолог-ортопедтерге, торакалды хирургтарға, проктологтарға ерлер арасында әйелдерге қарағанда сәйкесінше 1,7, 1,6 және 1,3 есе жоғары. Сонымен қатар, әйелдер арасында онколог-хирургтар мен кардиохирургтарға жүгінуі сәйкесінше 2,0 және 1,5 есе жоғары.

Қортынды: Құрсақ қуысы ағзаларының барлық жедел хирургиялық ауруларының ерекшелігі - ауырсыну процесінің тез және прогрессивті дамуы, науқастың жағдайының күрт нашарлауы. Демек, құрсақ қуысы ағзаларының жіті хирургиялық аурына күдіктенген науқасты уақтылы дәл диагноз қою, расталған жағдайда ерте ауруханаға жатқызу және шұғыл хирургиялық араласу үшін уақыт жоғалтпау маңызды.

Ауруханаға дейінгі кезеңдегі дәрігердің іс-әрекетінің маңызды элементі құжаттаманы ресімдеу жедел және шұғыл көмек картасы болып табылады. Дәрігер науқаста көргендердің бәрін тағы бір рет талдайды және сонымен бірге дифференциалды диагноз қояды. Бұл диагностикалық қателерді азайтуға көмектеседі.

Әдебиеттер

  1. .«Қазақстан Республикасында хирургиялық (абдоминалды, торакалды, колопроктологиялық) көмек көрсетуді ұйымдастыру cтандартын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 20 ақпандағы № ҚР ДСМ-11/2020 бұйрығы.
  2. . Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2020 жылғы 7-шілдедегі №360-VI ҚРЗ Кодексі.
  3. .Посещаемость к специалистам хирургического профиля //Материалы 60-й юбилейной научной конференции студентов и молодых ученых ВГМИ. Уфа, 1995.
  4. . Ширяева А.С. Медико-социальные проблемы острых хирургических заболеваний органов брюшной полости в условиях крупного города. М., 1996.
  • Жыл: 2021
  • Қала: Шымкент
  • Категория: Медицина

Разделы знаний

Биология

Биология бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  ғылыми және тәжірибелі биология бойынша көптеген мақалалар мен баяндамаларды таба аласыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында қазіргі билогияның негіздері, тарихы,  зерттеу бағыттары мен ғылыми зерттеулердің нәтжелері және биология ғылымының басқа да бөлімдері жайлы толық анықтама береді.

Медицина

Совокупность наук о болезнях, их лечении и предупреждении.

Педагогика

Бұл бөлімде сіздер педагогика пәні бойынша көптеген тақырыптарға арналған мақалалар мен баяндамаларды таба аласыз. Бұл мақалалар сіздерге түрлі педагогика жайлы ғылыми жұмыстарды жазуға бағыт-бағдар бере отырып, жаңа ғылыми ашылымдар мен тәжірибелік зерттеулердің нәтижелерін танып-білуге көмектеседі.

Психология

Психология бөлімінде психология пәні, міндеттері мен мақсаттары, психикалық құбылыстардың пайда болу заңдылықтары, психология бөлімінің тармақтары, психология ғылымының пайда болу тарихы, қалыптасуы және психологияның басқа да тақырыбындағы қызықты мақалаларды таба аласыздар. 

Социология

 Бұл бөлімде социология немесе әлеуметтану ғылымы жайлы, қоғамның қалыптасуы, жұмыс істеуі және даму заңдылықтары туралы мақалалар қарастырылған. 

Тарих

Бұл бөлімде сіздер тарих ғылымының түрлі тақырыбына жазылған көптеген ғылыми мақалаларды таба аласыздар. Бұл мақалалар сіздерге рефераттар мен баяндамаларды жазуға көмектеседі.

Техникалық ғылымдар

Мұнда келесідей ғылыми мақалалар жарияланады: физика-математикалық , химиялық, гелогия-минерология, техникалық және гуманитарлық ғылымдардың өзекті  мәселелері, ғылыми конференциялардың, семинарлардың материалдары, ғылыми-техникалық комиссияның қағидалары, техникалық білімнің мәселелері.

Филология

 Бұл бөлімде филология пәні жайлы, филологияның түрлі тақырыбына жазылған мақалалардың жиынтығы қарастырылған. 

Философия

Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  философия пәні бойынша ғылыми мақалалар. Бұл бөлімде қоғам тану жайлы көзқарастар, сонымен қатар қазақ халқының ұлы тұлғаларының философиялық көзқарастары келтірілген.

Халықаралық қатынастар

Халықаралық  қатынастар  бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында халықаралық қатынастарды дамытудың жолдары мен оларды дамытудағы негізгі алғышарттарды қарастырады. Халықаралық экономикалық қатынастардың мемлекетті дамытудағы ролі мен маңызын ашып көрсетеді.  Мұнда сіздер халықаралық қатынастар, сыртқы экономикалық саясат тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Экология

Экология

Экономика

Экономика бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды дамытудың жолдарын қарастырады.  Мұнда сіздер экономика, экономикалық теория тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Құқық

Құқық бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында құқық туралы жалпы түсінікті ашады, құқықтық қоғамның қалыптасып дамуы жайлы және оның маңызын қарастырады. Мұнда сіздер құқық пәні тақырыбында жазылған көптеген материалдарды таба аласыздар.